Woord is aan de schrijver ~ Arjan Peters

Peters onderscheidt zich van andere literaire critici, doordat hij weleens een vraaggesprek heeft met een schrijver. Sommige van deze interviews worden zelfs op de radio uitgezonden. In Het woord is aan de schrijver zijn gesprekken verzameld die plaatsvonden tussen 1990 en 2005. Gezien deze vrij lange periode is het daarom niet vreemd dat sommige auteurs zelfs twee keer aan het woord komen in het boek.

Mij viel bij het lezen op dat ik me passages uit sommige interviews herinnerde. Had ik ze toch eerder gelezen in Vrij Nederland of De Volkskrant, zonder dat me ooit was opgevallen dat Arjan Peters de vragen had gesteld.

Die mij bekende opmerking van L.H. Wiener, dat hij tandpasta een te banaal woord vindt om in zijn boeken te gebruiken, komt bijvoorbeeld uit zo’n interview.

En dit blijft waarschijnlijk een probleem met gesprekken als in deze bundel. De ondervraagde schrijver is belangrijk. Niet het mannetje of vrouwtje dat de vragen stelt. Zijn of haar kwaliteit is hoogstens een indirecte kwaliteit. Zelfs als het de interviewer lukt om een schrijver interessant te maken waar ik geen woord van gelezen heb, is het nog hoogst onzeker of me bijblijft wie het gesprek heeft geëntameerd.

Toch, als een beoordelingscriterium is of ik nu nieuwsgierig ben geworden naar schrijvers waar ik nooit iets van las, dan heeft Peters gefaald. Dan zijn diens interviews misschien wat te veel gericht geweest op een nu achterhaalde actualiteit. Dan is iemand als Jan Brokken te prefereren; misschien omdat die meer schrijversportretten maakte van zijn interviews.

In dit boek staan bovendien een aantal vrijwel letterlijk uitgeschreven radiogesprekken die niet altijd even boeiend om te lezen waren; daar had enige verdere stilering misschien iets aan kunnen doen.

Tegelijk zijn er de gesprekken met Brakman, met Voskuil, met Campert, Gerrit Krol, Komrij, en Jean-Paul Franssens. Die ik soms al kende, maar die toch iets aan het werk van die auteurs wisten toe te voegen — of die op zichzelf wel een mooi portret opleverden.