Wereld wil bedrogen worden ~ Jean-Paul Franssens

► door: A.IJ. van den Berg

De wereld wil bedrogen worden lijkt sprekend op de voorganger Zuiderkerkhof 1. Zij het dat er minder tekst in staat, door de grotere letter, en dat Franssens ook wat langere stukken opnam, plus enige gedichten.

Maar er wordt weer vrolijk in gecorrespondeerd met A.F.Th. van der Heijden, de kindertijd in Groningen wordt nog maar weer eens herdacht, en vignetten over gebeurtenissen van alledag staan ditmaal verzameld onder het kopje ‘Weet je wie er ook dood is?’.

En gelukkig ook maar.

Die poëzie vond ik zo boeiend niet, maar éen van die langere verhalen deed me wel iets. Zelfs al vind ik het einde van ‘De Schmiere’ merkwaardig. Jean-Paul Franssens vertelde daarin over een korte periode op zijn achttiende toen hij deel uitmaakte van een toneelgezelschap dat ’s avonds op het platteland in dorpshuizen en kroegen de Groninger bevolking vermaakte.

Een mooi stel artiesten. Halfblind, halfdood, fout in de oorlog, zonderling op het krankzinnige af. [28]

Franssens heeft daarbij vooral oog voor de iets oudere Sijsje, en is daarbij vooral bezig om plekjes te vinden waar hij met haar kan doen. En dan raakt zij zwanger.

Alleen roept het vervolg, en het tamelijk onnozele einde van die vertelling grote vragen bij me op. Is Franssens zo naïef dat hij niet ziet dat Sijsje misschien zelf iets aan die zwangerschap heeft willen doen? Schreef hij zijn verhaal doortrapt niet alleen ín het idioom van een achttienjarige, maar ook volgens diens denkwereld?

Bij een schrijver die vooral uitblinkt in vertellen, en laten zien, is het in elk geval vreemd als deze ineens ergens over zwijgt.