Afterlife ~ John Updike

► door: A.IJ. van den Berg

Toen Updike overleed, begin dit jaar, konden weinigen in hun reactie de verleiding weerstaan een lijstje te geven, met wat zijn beste boeken waren geweest. The Afterlife werd toen opvallend vaak genoemd, als favoriet. En dit verwonderde me wat. Zoals de verhalenbundels van Updike gaan, had deze niet de allermeeste indruk gemaakt bij eerste lezing, in 1995.

Maar wat bij mijn waardering meespeelde toen, is denk ik het hier vaker aangehaalde gegeven dat Updike vrijwel steeds kortverhalen schrijft over mensen van zijn eigen leeftijd. Een bundel uit het begin van de jaren negentig gaat daarom vanzelfsprekend over mannen van rond de zestig.

Met zulke personages, en hun problemen, heb ik inmiddels wat meer dan toen ik midden twintig was. Dus, zoals op legpuzzels en op spelletjes gebeurt, zou daarom ook een leeftijdsadvies niet misstaan op sommige boeken. Deze bundel viel namelijk wel goed nu. En ineens was die positie in de lijstjes met lievelingen te begrijpen.

The Afterlife biedt tweeëntwintig verhalen, met soms betrekkelijk voorspelbare thema’s. Er wordt eens een huis leeggehaald van een overleden ouder. Er wordt in alle rust gereisd, en zelfs op cruise gegaan. Maar dwars door het heden van vrijwel alle verhalen speelt ook steeds het verleden mee.

Nu is bij Updike weliswaar ook weer voorspelbaar hoe zulke verledens eruit zien — er is meestal vaker dan éen keer getrouwd, er is ook behoorlijk vreemdgegaan — maar al dat maakt betrekkelijk weinig uit. Veel verhalen krijgen er een prettige lading door, en gaven daarom meer dan het evenementiële waaruit de directe vertelling bestond.

Meer moest dat niet zijn; er nog van afgezien van Updike’s immer gepolijste taal een genot blijft om te lezen.