Old School ~ Tobias Wolff
Gelukkig, dit was er weer eens éen. Zo’n ouderwets goed geschreven roman die me vergeten deed dat ik aan het lezen was. Zo’n boek waarover ik alleen maar verzuchten kan hoe jammer het is dat er nauwelijks schrijvers zijn die over zo veel vertelkracht beschikken.
Wat zonde toch dat Tobias Wolff slechts zo’n klein aantal boeken heeft uitgebracht. Dit is zijn eerste roman — nu ja, na het debuut Ugly Rumours dat hij inmiddels verwerpt — maar, omdat dit boek grotendeels over het laatste studiejaar op een particuliere school gaat, wordt het heel verleidelijk deze titel toch als een aanvulling te zien op twee eerder verschenen autobiografische boeken. This Boy’s Life eindigt namelijk als Wolff met een beurs naar zo’n rijkeluisschool gaat. En de schrijver is in het boek In Pharao’s Army juist al een tijd van school af als hij naar Vietnam moet, als soldaat.
Die twee titels deze zomer te gaan herlezen, wordt ineens heel verleidelijk. Al komt er nogal wat leed voor in beide.
Old School heeft zeker ook pijnlijke momenten, al zijn die vooral psychologisch. De school kent een heel strenge erecode, waardoor bijvoorbeeld pupillen die betrapt zijn op roken onmiddellijk weggestuurd worden. Voor altijd. Maar wat als je al aan roken verslaafd was voor je op school kwam?
En, hoe handhaaf jij je op een eliteschool, als jouw medeleerlingen een overdosis zelfvertrouwen mee hebben gekregen van thuis, en jij niet?
Het boeiendst vond ik evenwel hoe deze roman de leerjaren van een schrijver behandelt. Dat dit boek de literatuur heilig verklaart, en op elementen toch ook weer helemaal onderuit haalt.
De school heeft een programma met gastschrijvers, waarvoor achtereenvolgens Robert Frost, Ayn Rand, en Ernest Hemingway gestrikt zijn om langs te komen. De laatstejaars pupillen kunnen een privégesprek met zo’n auteur winnen, in een schrijfwedstrijd. Dit geeft Wolff onder meer een prachtige aanleiding om literatuurkritiek te bedrijven door de ogen van zijn personages.
En misschien zegt hij ook wel iets over literaire prijzen, want schrijven is geen wedstrijd. Competities gaan snel voorbij aan waarachtigheid.
Goed, dan sluit Wolff deze roman af met twee hoofdstukken die duidelijk afwijken van de rest van het boek. Het een-na-laatste gaat er deels over hoe het verder ging met de hoofdpersoon, eenmaal van school af. Het laatste vertelt een parallelle geschiedenis van het verhaal in dit boek, maar dan gezien door de ogen van een schoolmeester. Tijdens het lezen was het heel prettig deze informatie ook nog te krijgen. Maar achteraf is dit deel van het goede misschien toch te veel geweest.
Net als er achteraf wel meer te zeggen valt over hoe opvallend dit boek geconstrueerd is. Maar eerlijk gezegd vind ik het veel belangrijker dat die vragen niet al tijdens het lezen opkwamen, door Wolff’s magie.
RSS feeds