Give War a Chance ~ P.J. O'Rourke

► door: A.IJ. van den Berg

Dankzij dit boek is het onmogelijke gebeurd. Ik moest er een paar keer zo hard om lachen, dat ik alle aandacht van de overige treinreizigers trok in mijn coupé. Was het nota bene nog een boekbespreking ook, die mij even een ontstellend goed humeur bezorgde. Dat zou me te denken moeten geven.

P.J. O’Rourke publiceerde drie boekrecensies in deze bundel, en helaas zijn dat er maar drie. Twee daarvan gaan over memoires, de ander behandelt een monografie over de Kennedy-clan. Steeds geeft hem dat gelegenheid een paar zeer venijnige oneliners te schrijven over de betrokken personen.

Al is dit ook weer niet helemaal waar. Vooral in de memoires roepen de auteurs het leed zelf over zich af. Het boek Everything to Gain van ex-president Jimmy Carter en zijn vrouw Rosalynn is zo slecht, dat O’Rourke er een nieuw gezelschapsspel aan overhoudt. Het werkje maakt het mogelijk wedstrijden te organiseren over wie de meest onnozele passage vindt. En dat is nog dan een hele toer ook, omdat op elke pagina opvallend domme formuleringen staan.

Zo citeert hij Rosalynn:

I have worked with the problems of the mentally afflicted for years, ever since I first came aware of the needs while campaigning for Jimmy for Governor.

De meeste artikelen in O’Rourke’s boek geven minder aanleiding tot cabaret. Zo is het laatste deel gevuld met reportages over de eerste Golfoorlog. Maar zelfs daar levert zijn stekeligheid, en zijn vermogen tot waarnemen, nog opvallende passages op. Humor is er ook dan nog, al wordt die zwarter. En ik kan heel lang kijken naar sommige zinnetjes van hem, die op zich een neutrale mededeling doen, en alleen door de keuze van éen bijvoeglijk naamwoord maar een heel grappige draai meekrijgen.

O’Rourke was toen hij de artikelen in dit boek schreef nog verbonden aan het blad Rolling Stone, als buitenlandcorrespondent, en als de op elke redactie verplichte reactionair. Toch is het merkwaardig dat hij zo vaak een rechtse schrijver wordt genoemd, terwijl de man nu juist overal het belachelijke van weet in te zien. Hoogstens is op dit boek aan te merken dat O’Rourke vooral verslag geeft van de gebeurtenissen waar hij bij was, en die niet echt in het grote schema der dingen duidt.

Maar wat een verslagen zijn het. En wat een geluk dat Rolling Stone hem bijvoorbeeld naar Berlijn stuurde, toen de muur daar viel. Onder meer.

wordt vervolgd