Altrapsodie ~ Geert van Istendael

► door: A.IJ. van den Berg

Dit is een betrekkelijk kort boekje, maar wel éen met onverwacht veel diepte. Over talent gaat het, en hoe talent alleen toch niet genoeg was. Een neef probeert te reconstrueren waarom zijn tante Adelheid, met de mooiste stem die iemand ooit gehoord had, daar uiteindelijk alleen in eigen kring maar succes mee oogste. Ondanks de lessen op het conservatorium, ondanks de kansen op een doorbraak, die er zeker zijn geweest.

Mooi aan deze novelle vind ik hoe Van Istendael het drama onderhuids weet te houden. Er is niet éen beslissend moment aan te wijzen waarop de carrière van tante gebroken werd, al hielp haar karakter niet mee. Ook was er veel kleingeestigheid te overwinnen geweest, had het wat willen worden.

Mede door de tekening van dat benauwde milieu, vooral van het Vlaanderen voor de oorlog, met zijn taalkwesties en zijn deprimerende katholicisme, vond ik dit een rijk boek.

Tegelijk, schrijven over muziek blijft zoiets als dansen over architectuur. Graag had ik de film naar dit boek gezien, waarin die strofes uit de liederen wel hoorbaar waren geweest. Ik ken de stem van Kathleen Ferrier, waar Van Istendael naar verwijst. Ik ken haar uitvoering van Brahms’ ‘Altrapsodie’, en weet dus dat daarin verklarende regels gezongen worden die de schrijver in het boek niet noemt. Maar toch.

Hoe veel de schrijver ook gelukt is, soms blijven woorden op papier enkel woorden op papier.

Geert van Istendael, Altrapsodie
141 pagina’s
Pandora Pockets 2001, oorspronkelijk 1997


[x]