Belgisch labyrinth ~ Geert van Istendael
Eerdere versies van dit boek hadden een andere ondertitel. ‘Schoonheid der wanstaltigheid’ stond er eerst op het kaft. Nu komt die titel alleen nog terug in het hoofdstuk dat over de huizenbouw in België gaat. Over het waarom van die verandering staat nergens iets. En eerlijk gezegd begrijp ik de nieuwe ondertitel ook niet goed.
Wakker worden in een ander land?
Ik had dit boek al eens gelezen, in een eerdere incarnatie. Toen het nog de ‘Schoonheid der wanstaltigheid’ heette. En het viel me mee hoeveel er mij bijgebleven was. Nu laat België me ook niet geheel onverschillig. Ik heb sinds dat boek meer over het land gelezen; ik ben er sindsdien ook vaak genoeg geweest. Wat Van Istendael ooit aan belangstelling zaaide, is gekoesterd, en groeide tot kennis — hoe oppervlakkig die ook mag zijn.
Zo herinner ik me na dit boek nog eens de hoofdstukken in Kossmann’s Lage Landen te hebben gelezen die voor de tentamens Vaderlandsche geschiedenis over mochten worden geslagen. Die gedeelten over de Zuidelijke Nederlanden.
Dit alles maakte het lezen van Het Belgisch labyrinth eerder een hernieuwde kennismaking dan een nieuwe ontmoeting. Al stond de eerste lezing me niet zo goed bij dat ik zag waar het boek vernieuwd was. Het is sinds de eerstuitgave in 1989 twee keer herzien.
En toegegeven, helemaal werden me de problemen niet uitgelegd die op het moment spelen, bij die haperende kabinetsformatie daar. Maar hiervoor geldt ook, zoals altijd, dat problemen zelden de redenen hebben die politici zelf opgeven. Onder het oppervlakte woelen altijd andere zaken mee. En over de tegenstellingen tussen Vlamingen en Walen, of de bewuste vergiftiging van Brussel met het Frans, is Van Istendael wel degelijk uitermate helder.
RSS feeds