Minority Report ~ H.L. Mencken

Kostte de vorige Mencken-bloemlezing me ruim twee jaar om door te nemen. Was Minority Report al binnen twee maanden uit. Dit komt onder meer door het grote verschil in dikte, en doordat er in verhouding veel minder tekst op een pagina stond. En toch ook omdat Minority Report geen boek is om peinzend weg te leggen, na een geslaagde uitspraak van Mencken. Er is niet op de inhoud te kauwen.

Voor deze bloemlezing keek Mencken wat zijn notitieboeken nog aan geslaagde regels bevatten. Dus ontbreken de goed uitgewerkte betogen in het boek, en gaat het meestal van boem, paukenslag.

Daardoor is Minority Report zowel zeer vermakelijk, bij tijden, als ook heel makkelijk in staat om ergernis op te roepen.

Ik weet bijvoorbeeld niet wat anders te doen met een uitspraak als deze, behalve dan denken dat een provocateur als Theo van Gogh zo zijn voorgangers had:

377
If all the farmers in the Dust Bowl were shot tomorrow, and all the share-croppers in the South burned at the stake, every decent American would be better off, and not a soul would miss a meal.

Ondanks dat bovenstaande uitspraak in de crisisjaren geplaatst moet worden, leek het overigens of Mencken voor het merendeel aantekeningen van na de Tweede Wereldoorlog heeft opgenomen in het boek. In die zin vult dit boek de Chrestomathy dus nog aan, omdat vrijwel alle daarin opgenomen werk zo veel ouder is.

Interessant waren ook Mencken’s slotopmerkingen, met zijn ideeën over wat nu goed schrijven is. Omdat hij toegeeft moeite te hebben om zijn vroege werk te lezen, vanwege de aanwezige nadruk op effect daarin; wat de stijl artificieel maakte, en de slimme volzin het doel. Helderheid stond voor hem vanaf zijn dertigste pas voorop, en levendigheid werd daarbij de tweede vereiste.

Het best was deze bundel als Mencken schreef over zaken waar hij verstand van had. Zoals de journalistiek:

94
[…] The essential difficulty here is that journalism, to be intellectually respectable, requires a kind of equipment in its practitioner that is necessarily rare in the world, and especially rare in a country given over to the superficial. He should have the widest conceivable range of knowledge, and he should be the sort of man who is not easily deluded by the specious and the fraudulent. Obviously, there are not enough such man to go round. The best newspaper, if it is lucky, may be able to muster half a dozen at a given moment, but the average newspaper seldom has even one. Thus American journalism (like the journalism of any other country) is predominantly paltry and worthless. Its pretensions are enormous, but its achievements are insignificant.

24
The art of writing, like the art of love, runs all the way from a kind of routine hard to distinguish from piling bricks to a kind of frenzy closely related to delirium tremens. Nearly all the whole of everyday journalism belongs to the former category: it is, in its customary aspects, no more than the reduction of vivid and recent impressions to banal sequences of time-worn words and phrases. […]

Het meest gaat hij in deze bundel te keer tegen de pretenties van religie:

181
What is the function that a clergyman performs in the world? Answer: he gets his living by assuring idiots that he can save them from an imaginary hell. […]

252
Metaphysics is a refuge for men who have a strong desire to appear learned and profound but have nothing worth hearing to say. […]

Of de politiek:

326
A government can never be the impersonal thing described in textbooks. It is simply a group of men like any other. In every 100 of the men composing it there are two who are honest and intelligent, ten obvious scoundrels and 88 poor fish.

Mencken was iemand die trouw de grote partijconventies bezocht als er belangrijke verkiezingen waren. Maar hij deed dit zoals een ander de dierentuin bezoekt. Daarom blijft hij eminent leesbaar. Daarom ook kan hij voorspelbaar worden, en daarmee nutteloos bot.