Holland verlicht ~ Hans Ree
De bundels van Hans Ree lezen, is een genot. Zelfs als dit kort op elkaar gebeurt, zodat misschien al te zichtbaar wordt wat de vaste trucs waren die hij inzette.
Maar een schaker als Ree verwijten dat die zich weleens met hetzelfde bezighoudt, is geen veroordeling die ik zou durven uitspreken. Wat is schaken anders dan het onderzoeken van weer nieuwe variaties binnen doorgaans wel bekende uitgangsposities?
Verschillende bundels achter elkaar boekloggen, is een vrijwel onmogelijke opgave. De voor-de-hand liggende opmerkingen over de schrijver zijn inmiddels wel gemaakt. Die te herhalen, is ook weer zo wat. En het voornaamste onderscheid tussen Holland Verlicht en eerdere boeken lijkt me dat dit een latere bundel is.
Bovendien splitste hij in zijn vroegste bundels zijn stukken weleens uit op thema, en staat in de latere boeken alles gewoon gezellig door elkaar.
Gelieve daarom voor een meer inhoudelijke weging van hoe Hans Ree schrijft bijvoorbeeld het boeklog over Een blinde reus te lezen, of dat over Rode dagen en zwarte dagen.
Laat me ditmaal maar volstaan een aantal citaten geven, die ik met graagte las; zonder het altijd eens te zijn met de auteur.
Door filosofie leer je niet denken, maar je leert waarschijnlijk wel praten, of als je het onvriendelijker wilt zeggen: je leert zwatelen. In een maatschappij waar de zwatelende nietsnutten aan de macht zijn zou je kunnen zeggen dat het verstandig is om op school filosofie te leren. De zwatelaar staat inderdaad weerbaarder in het leven dan iemand met vakkennis. Aan de andere kant is niet iedereen in de wieg gelegd voor zwatelaar. En de welvarende zwatelmaatschappij waarin wij leven houdt ook geen stand als iedereen tot zwatelaar zou worden opgeleid. Het moet een elitegroepje blijven om duurzaam te kunnen parasiteren op de mensen met vakkennis. [132]
Bij de papieren encyclopedie zie je in één oogopslag hoeveel kennis er ongeveer beschikbaar is, Ongeveer twintigduizend bladzijden. Toegankelijk, overzichtelijk, mijn Ik. De databank is als het onderbewuste. Je duikt erin, haalt met wat moeite altijd iets naar boven, maar wat er verder allemaal in rondzweeft, geen idee. […][153]
Het lijkt of het schaakspel de maat aller dingen is. Een heel willekeurige maat. De Amerikaanse vorm van dammen (checkers) is al door de computer gekraakt. Er was nog één mens die de computer hierin de baas kon, maar die is nu dood. Japanse spelen als shogu en go zijn daarentegen voor de computer nog altijd veel te moeilijk. Diep in de volgende eeuw zal misschien het moment komen dat de computer een cryptogram kan oplossen. Weer een laatste bastion van de mensheid en dan zijn er nog een heleboel over. [109]
Waarom organiseert u niet een Nationale Strafdag voor de Spoorwegen? Een dag in het jaar waarop iedereen reist zonder een kaartje te kopen. De controleurs zullen machteloos staan. Sommigen van u hebben aanzienlijke maatschappelijke posities. Anderen hebben althans het voorrecht dat hun opinies in veelvoud verspreid worden. U kunt dat toch wel organiseren? [47-48]
RSS feeds