Gedoemd tot kwetsbaarheid [Nagekomen Flessenpost] ~ Geert Mak

► door: A.IJ. van den Berg

De ironie van het hele debat rond het pamflet van Geert Mak is dat hij oprecht dacht Ayaan Hirsi Ali te moeten waarschuwen. Gebruik niet dezelfde methoden als de Nazi’s in hun propaganda toepasten, schreef hij in Gedoemd tot kwetsbaarheid. En vervolgens reageerde nogal wat mensen totaal overspannen op die ene verwijzing naar de Tweede Wereldoorlog.

Lezen blijft moeilijk. Wie zei ook alweer dat in Nederland slechts tien procent van de bevolking functioneel analfabeet is?

Misschien is dat de reden dat Mak steeds stil bleef over alle aantijgingen, en nu pas reageert met een lang stuk in De Groene Amsterdammer. Dit artikel zal overigens ook weer apart als pamflet in de boekhandel komen, onder de titel ‘Nagekomen Flessenpost’.

Bovendien kwam Geert Mak éen en ander ook op televisie toelichten, in het NCRV-programma Rondom Tien. Deze uitzending is via internet te bekijken voor wie dat wil, maar ik zou dat hoogstens om éen reden doen. Bekijk vooral eens wat in Nederland voor discussie moet doorgaan.

Wat wond iedereen zich weer nodeloos op, om de eigen interpretatie van andermans denkbeelden vooral.

Ook Mak’s repliek in de Groene valt tegen. Van de vijftig vragen die AD-redacteur Carel Brendel hem stelde in een open brief, worden maar enkele beantwoordt. Van acht opmerkingen in zijn eerste pamflet wil Mak nog net toegeven dat die feitelijk onjuist zijn geweest.

Opvallend is ook dat hij toegeeft stilzwijgend in latere drukken van Gedoemd tot kwetsbaarheid alvast fouten te hebben verbeterd.

Maar, mijn grootste probleem met deze repliek, en daarmee misschien ook wel met zijn eerste pamflet, is dat Mak onvoldoende onderkent hoe het publieke debat werkt in Nederland. Zijn these dat politici en mediageile publicisten in Nederland een sfeer van angst creëren, is in beide stukken onvoldoende onderbouwd, zo vind ik nu. In Gedoemd tot kwetsbaarheid vermeed hij vrijwel steeds namen te noemen en rugnummers te geven. De repliek geeft daar wel wat meer van, maar nog steeds niet gestructureerd en zeker niet volledig.

Bovendien gaat het er nu net ook om hoe het beeld dat van de werkelijkheid gegeven wordt zich tot de eigenlijke werkelijkheid verhoudt.

Het wordt zo langzamerhand een stokpaardje van mij op dit weblog, maar ik moet het toch maar eens schrijven. De media focussen op het moment vooral op instanties die niet de werkelijke beslissingsmacht hebben. Dat zijn vooral enkele poppetjes uit het kabinet, en een stuk of tien parlementariërs.

Toenmalig minister Peper schreef nog in een essay: het primaat moet naar de politiek terug. Wat alleen maar bevestigd dat de echt belangrijke besluiten niet meer in Den Haag worden genomen.

En, als het parlement ergens dan wel aandacht besteedt, is de problematiek zo versimpeld dat die niets te maken heeft met de realiteit waarin de Nederlandse bevolking leeft. Dus houdt ook het nieuws daarover een schijnbeeld op.

In plaats dit mechanisme te onderkennen, heeft Mak ervoor gekozen mee te gaan vechten in een schijn-discours. Ik geef grif toe, tegengas was ook wel nodig. Maar dan liefst gebaseerd op feiten, en niet door tegenover al te uitgesproken meningen vooral andere meningen te plaatsen.

* zie ook het volledige dossier Gedoemd tot kwetsbaarheid op eamelje.net

De Groene Amsterdammer #19, 13 v 2005
pagina’s 23 – 33.

[x]opgenomen in het dossier: ,