Pelgrim zonder God ~ Herman Vuijsje

► door: A.IJ. van den Berg

Zintuiglijk schrijven, wat bedoel ik daar mee? En waarom zijn sommige boeken eigenlijk mislukt als het de schrijver niet lukt om zijn zintuiglijke waarnemingen in woorden te vatten?

Dit boek reikt mij perfect materiaal aan om dat nu eens te illustreren.

Eerder deze zomer verweet ik Bill Bryson een fout te hebben gemaakt een reisboek te schrijven over een tocht die hij per auto aflegde. Want, auto’s zijn domme sterielblikken doosjes die de wereld grotendeels buitensluiten.

Afgaand op dit boek had Herman Vuijsje de tocht van Santiago de Compostela in Spanje naar Amsterdam ook per auto af kunnen leggen, in plaats van lopend. Zoals in werkelijkheid gebeurde. Zo weinig weet hij in dit boek over te brengen van hoe het is om te voet door de wereld te gaan.

Ja, dat hij onderweg tien kilo afviel, krijgt de lezer te horen als een soort eindconclusie. En dat het wandelen met een staf niet goed wil. Maar als Vuijsje niet lopen kan van de pijn in zijn voet, wordt daarover ook niet meer meegedeeld dan dat hij pijn in zijn voet had.

Hoe ’n klein lichaamsdeel ook, er kan van alles misgaan met een voet. Ik ben helaas ervaringsdeskundige. Dat Vuijsje maar vijf dagen nodig had om te herstellen, doet vermoeden dat zijn blaren misschien opspeelden, of dat een teennagel ingescheurd of afgevallen was. Misschien ook had een te lange nagel zich even tot bloederigens toe in het vlees van de teen ernaast geboord.

Dat gebeurt gauw, bij wie niet gewoon is heuvelaf te lopen.

Nu hoeft Vuijsje van mij zijn blessures heus niet in alle gore details uit te serveren. Maar waar het mij op dit boeklog om gaat, is schrijven. En bij goed schrijven gaat het er nu net om op het juiste moment de meest tekenende details te geven, om de lezer te sturen.

Dus, is dit wel een goed boek voor wie meer wil weten om wat mensen motiveert de Camino te lopen. Of als boek over de plaats van religie in de maatschappij van 1989. Desnoods biedt het nog inzicht in de plaatsen die Vuijsje onderweg aandeed.

Maar over hoe het is om zo lang zo ver te lopen, leert het mij veel te weinig. En dat kleurt mijn waardering over het schrijftalent en het waarnemingsvermogen van Herman Vuijsje. Al kan opgemerkt worden dat zijn kwaliteiten misschien elders liggen.

Dan nog.