Vreemde in de blik van Jean-Paul Sartre ~ Jaap van Heerden
Hoera, voetnoten. Opvallend in de boeken die ik voor mijn lol lees, is dat de schrijvers zo zelden gedetailleerde verwijzingen geven naar wat anderen al voor hen bedacht hadden. Daarom ben ik blij dat Jaap van Heerden in enkele artikelen uit deze bundel nu eens de vindplaatsen van zijn observaties geeft.
Tegelijkertijd valt op dat er nergens staat waarin de verschillende essays in de bundel eerder verschenen. Maar, misschien is die nuttige informatie weggevallen bij opname in deze omnibus.
De voetnoten horen ook bij stukken met een iets hoger abstractieniveau dan in de meeste andere bundels van de schrijver. En, op zijn zachtst gezegd, ben ik daar niet rouwig om. Het is Van Heerden te prijzen dat hij zo goed voor een algemeen publiek kan schrijven, maar liefhebbers van zijn scherpzinnigheid willen die ook weleens minder gefilterd proeven.
En hij is op dreef in deze bundel, die ik eerder misschien wel wat veronachtzaamd heb. Het was voorheen dom van mij om de drie boeken in deze verzameling achter elkaar door te lezen.
Er staan een aantal eeuwige favorieten van me in dit boek, die in hun speelsheid tonen hoe raar de wereld in elkaar zit soms. Zoals Van Heerden observatie dat de militaire dienstplicht eigenlijk meer iets is voor 65-plussers, dan voor jongeren. Komen ze er nog eens uit.
Maar meest geslaagd vind ik nog wel zijn bespreking van Harry Mulisch’ werk De compositie van de wereld. Daarin slaagt Van Heerden er luchtig in om zowel aan te geven dat dit boek te megalomaan is, en tegelijkertijd duidelijk te maken dat de ideeën erin toch ook het eigen denken kunnen inspireren.
Mulisch is een soort Thor Heyerdahl, die per fiets de A4 oversteekt om te bewijzen dat zoiets vroeger mogelijk was en nu ook nog. Een leerzame onderneming.
RSS feeds