American Dreams ~ Studs Terkel
Het was vrij toevallig dat ik deze interviewbundel van Studs Terkel als vierde las, van de stapel van vijf die ik kocht. Toeval, maar een gelukkig toeval. Ineens klopte namelijk alles. Al wat ik tot nu toe van Terkel had meegekregen, was ineens te zien éen lange voorbereiding op dit boek. Voor mij is dit zijn beste, of in elk geval zijn meest consistente; waarmee absoluut niet gezegd zij dat die andere niet zouden deugen,
Mij waren al een paar constanten opgevallen aan die andere boeken van Terkel. Hij zoekt een eerdere gesprekspartner nog weleens op voor een nieuw interview, een paar jaar later. Dus kende ik een deel van de cast al die dit boek uit 1980 bevolkt. Tenminste, dit dacht ik.
Het makkelijkst zijn overeenkomsten te vinden tussen de boeken Hope Dies Last en American Dreams. Alleen al door het vergelijkbare thema voor de gesprekken. Wel zit er vijfentwintig jaar tussen beide boeken.
Toch valt op dat zelfs van de interviews met mensen die in beide boeken voorkomen, die in American Dreams het sterkst zijn. Het is moeilijk om precies uit te leggen waarom. Maar er staat bijna geen saai mens in deze bundel. Haast alle interviews maken nieuwsgierig naar meer. En ze versterken elkaar.
In dit boek staan honderd gesprekken. Terkel heeft er nog tweehonderd meer gevoerd, maar de levenservaringen van die mensen vertoonden dan te veel overlappingen met net wat sprekender interviews — daarom werden die niet eens opgenomen. Verder is er door een redactie achter dit boek driftig aan de tekst getrimd en gesnoeid.
Honderd gesprekken in 470 pagina’s, dat is net 4½ pagina per persoon. En ondanks die beperking worden er vele van hen memorabel. Over de miss America tegen-wil-en-dank schreef ik elders al eerder. En zoals haar staan er vele mavericks in; mensen die niet kritiekloos staan tegenover de systemen waar soms zomaar ineens in meedraaiden, en waarop zij dan reageerden. Of het nu om immigranten gaat die zich omhoog moesten klauwen, of om politici die aan den lijve ondervonden dat politiek een heel vies spel kan zijn.
Misschien dat Terkel, eendachtig de titel van dit boek en de gedachte daarachter, vooral met mensen sprak die een duidelijke ontwikkeling doormaakten. Waarbij dan sprake was van voortschrijdende inzichten.
Maar misschien is American Dreams wel gewoon het best geredigeerde boek van het stel.
RSS feeds