Coming of Age ~ Studs Terkel

Boeken als deze zijn erg fascinerend. Voor mij tenminste. Terwijl de opzet zo simpel lijkt. Kies maar een thema, en interview daar een hele reeks mensen over. De Amerikaan Studs Terkel maakte al een stuk of tien boeken op deze manier, en herschrijft al doende de gangbare geschiedenis, omdat er vooral gewone mensen aan het woord komen.

Eerder besprak ik hier zijn boek Hope Dies Last. Dat boek dateert uit 2003, terwijl de verzameling gesprekken in Coming of Age tien jaar eerder werden opgetekend. En toch is er in toon betrekkelijk weinig verschil tussen beide. Aan alle gesprekken valt steeds het enorme realisme op, waarmee de geïnterviewden de Amerikaanse samenleving bekijken.

In Coming of Age krijgen alleen mensen van boven de zeventig het woord. Vaak kijken die terug op een bewogen verleden, dat ze desondanks overleefd hebben. Maar toch valt op hoe veel van hen somber zijn over de toekomst. Hun kinderen, of kindskinderen, zullen het niet zo goed meer krijgen, als zij het hebben gehad; dat is een opinie die opvallend vaak terugkeert.

Moeilijkheden waar je midden inzit, zijn ook anders als moeilijkheden die nog komen gaan.

Terkel heeft er een goede hand in steeds mensen te kiezen waar ook een roman over geschreven kan worden. Er zijn nauwelijks beroemdheden onder zijn gesprekspartners, al interviewt hij in dit boek de econoom Galbraith dan weer wel. Iets vaker, maar nog niet erg frequent, komen mensen aan het woord die in de nabijheid van een beroemdheid hebben verkeerd.

Waar ik nog wel steeds moeite mee heb, is de ordening van de gesprekken in het boek. Ik begrijp best waarom Terkel alle interviews met vertegenwoordigers van een bepaald beroep, of mensen met ruwweg dezelfde ervaringen bij elkaar zet; dat is beter voor het overzicht. Maar mij verveelt het om vergelijkbare vertellingen achtereen te lezen — en dat is zonde van de boeiende gesprekken. Dus lees ik ze inmiddels hapsnap door elkaar.