Mens als werk in uitvoering ~ Richard Sennett

► door: A.IJ. van den Berg

Het is dat ik mijzelf heb opgedragen op alle boeken te reageren die ik uitlas, dit jaar. Maar eigenlijk is het te vroeg om iets zinvols over de woorden van Richard Sennett [1943] te zeggen.

De mens als werk in uitvoering biedt namelijk meer over Sennett dan van Sennett. Mij is vooral meer duidelijk geworden over de manier van werken van deze socioloog, en dus niet van zijn werk.

In deze uitgave is de lezing afgedrukt die Richard Sennett uitsprak bij de aanvaarding van de Spinozaprijs 2010, naast nog een tekst van zijn hand. Verder bevat het boek een interview, en twee inleidende essays van anderen.

En als ik straks ineens blijkt dat zijn echte werk me van alles biedt, dan is zo’n bundel als deze nauwelijks genoeg te prijzen. Anders had het jaren kunnen duren voor ik zo’n schrijver ‘ontdekt’ had.

Het lijkt me nu alleen nog te vroeg voor enig oordeel. Want, die rede richt zich tot een algemeen publiek, en gaat toch ook alleen waarover Sennett zich bezig houdt — zoals de invloed van technologie op hoe mensen handelen — en door wie hij in zijn denken geïnspireerd werd.

Het opgenomen essay, ‘Sociologie als literatuur’, ontleedt dan weer aan welke vier eisen zowel romanschrijvers als sociale wetenschappers moeten voldoen. Dat zijn a] stem, liefst meer dan éen, b] verhaal, wat iets anders is dan opsomming, c] prikkeling, en d] generalisering, ofwel het algemene tonen via het unieke.

Sennett schrijft dan ook dat de belangrijkste vaardigheid voor een schrijver is dat deze durft te schrappen. Wat zo ongeveer de inhoud tekent van die tekst. Het is allemaal waar wat hij zegt, maar erg algemeen, en telkens een verwijzing naar van alles dat deze uitgave niet te bieden heeft. En waarvan het dus afwachten is of zijn andere werk het biedt.

Richard Sennett, De mens als werk in uitvoering
95 pagina’s
Boom, 2010

[x]