Kind ~ Thomas Bernhard

Het bevreemdde me altijd dat alleen deze roman maar in het Nederlands vertaald was, en als enige in die reeks van vijf werd opgenomen in de serie privé-domein van de Arbeiderspers. Nu ik elk van Bernhard’s autobiografische boeken heb herlezen, is me beter duidelijk waarom. Dit boek is het rijkst van de vijf. Al was het maar omdat de andere delen nauwelijks afwisseling in toon brengen. Ook in Ein Kind komt weer genoeg ellende voor, maar nu worden alle beproevingen voor de hoofdpersoon tenminste nog zichtbaar afgewisseld met liefde voor hem. Van zijn grootvader.

Voor zijn moeder was Thomas Bernhard de oorzaak van al haar ellende. Zijn vader wilde of kon niet met haar trouwen, en zij week noodgedwongen zwanger uit naar Nederland. Om aan de schande te ontkomen ongehuwd een kind te dragen.

Gelukkig dat er die grootvader dus nog was.

Maar als ik mijn oordeel over de hele reeks moet samenvatten, speelt dat bijna permanente gemis aan liefde, of zelfs maar normaliteit, in deze boeken toch wel een grote rol. Ook verteltechnisch had het waarschijnlijk pakkender teksten opgeleverd als de schrijver iets meer lucht had geboden tussen de enorme hoeveelheid ellende door. Dat moet zelfs in een autobiografie mogelijk zijn. Want, na een opluchtende lach komt een volgende klap juist extra hard aan.

Maar, als er slechts striem op striem blijft volgen, treedt verdoving op, en tenslotte lijdzaamheid. Zeker bij deze lezer.