Bril van God ~ Maarten ’t Hart

► door: A.IJ. van den Berg

Dit is de tweede bundel met beschouwingen van Maarten ’t Hart over de bijbel, en daar zal het bij blijven. Hij werd er te vaak over aangesproken, meestal met het klemmende verzoek toch alsjeblieft te stoppen. Curieus daarbij is al die gelovigen het nooit eens voor zichzelf vroegen, maar dat er een enorme bezorgdheid was dat zijn bijbeluitleg aan anderen het geloof zou kunnen ontnemen.

De kinderen, denk toch om de kinderen.

’t Hart heeft inmiddels ook door dat als hij werkelijk de dwaasheden in het geloof had willen bestrijden, dat beter van binnenuit een religie had kunnen doen. Theologen als Kuitert lukt het wel om dogmatiek te ondergraven, met niet meer dan vrij subtiele kanttekeningen. Keihard hakken van buitenaf zal nooit werkelijk effect hebben.

Van de twee bundels vind ik deze het best leesbaar. ’t Hart vertelt meer, lijkt het wel. Bijvoorbeeld over wat hem altijd bevreemdde in het geloof. Zo heeft hij een reusachtig wantrouwen tegen heiligen. Hij was dan ook blij te horen dat Albert Schweitzer helemaal niet zo’n prettig mens zou zijn als hem altijd te verstaan was gegeven:

Wat ik toen nog niet besefte, was hoe listig het is om je, zoals Schweitzer kennelijk gedaan heeft, op te offeren voor de lijdende mensheid. Daar kun je de rest van je leven — je hebt immers een geweldige daad gesteld — het recht aan ontlenen om je als een rotzak te gedragen. [208-209]

En het blijft verbluffend hoe veel beroemde passages uit de bijbel ’t Hart weet te ontkrachten, door er voor de verandering eens vragen bij te stellen. Die bergrede van Jezus de Christus? Hoe kan ook maar iemand die verstaan hebben? Iedereen die weleens in een theater is geweest, weet dat geluid van beneden naar boven wel hoorbaar is. En andersom niet…

zie ook:
– Wie God verlaat heeft niets te vrezen;