Slapstick ~ Kurt Vonnegut

► door: A.IJ. van den Berg

Toen Kurt Vonnegut overleed vorige maand, nam ik me voor in elk geval zijn boeken te herlezen die me de eerste keer wat waren tegengevallen. Ook al omdat ik wist dat dit geen straf zou zijn. Zelfs de wat mindere Vonneguts zijn geen moment saai.

Dat komt omdat het hem een eer is de lezer in elk geval te vermaken. En als dit niet lukt, zijn er altijd nog zijn rare invallen. Die ontstijgen vaak het realisme, waardoor hij tijdens mijn jeugd nog als science fiction-schrijver werd gelabeld in de plaatselijke bibliotheek. Maar voor mij is wat hij doet vooral spelen met de grenzen van het realiteit, waardoor die op een bepaalde manier beter zichtbaar wordt.

In dit boek laat Vonnegut bijvoorbeeld regelmatig de aardse zwaartekracht afnemen, of aanzwellen. Ik schreef er eerder over wat dat voor effecten meebrengt.

Maar bovenal is deze roman een in memoriam voor zijn zuster, waarin Vonnegut een vorm probeert te vinden om zijn gemis te verwoorden. Omdat hij besefte al zijn boeken geschreven te hebben met haar als ideale lezer in het achterhoofd. Dat hij schreef om zijn zus te vermaken.

Voor Vonnegut kan een mens ook nooit familieleden genoeg hebben, dat is een ander thema uit dit boek. Voor hem is eenzaamheid de grootste ziekte van de moderne Amerikaanse maatschappij. Sterke familieverbanden zouden bovendien vele sociaal-maatschappelijke instituties kunnen vervangen.

Ach ja.

Het is me net iets te goed duidelijk wanneer Vonnegut van mij welke emoties verwacht in deze roman. Ook al omdat hij er zelf voor terugschrikt onbeschaamd sentimenteel te worden, waar dat best had gemogen. Desalniettemin, dit is een zeldzaam vermakelijk boek, voor een harde dystopie.

Kurt Vonnegut, Slapstick
Or, Lonesome No More

243 pagina’s
A Laurel Book, 1989, oorspronkelijk 1976

[x]