Psychotherapie — Een vak apart ~ A. van Dantzig

Is het mogelijk om volkomen neutraal aan een boek te beginnen?

Ik vrees van niet. Al helemaal niet meer sinds me gebleken is dat het niets over de kwaliteit zegt dat een boek is uitgegeven.

Vorig jaar las ik een bundel opstellen van de psychiater Van Dantzig die me niet meevielen. Maar ik had de man dan ook alleen horen praten, en nooit eerder iets van hem gelezen.

Toen was er dit boek nog, tegelijk aangeschaft met dat andere. En van de weeromstuit viel deze bundel opstellen me mee; waarschijnlijk door het echec met de vorige.

Punt is wel dat Van Dantzig meer laat zien in dit boek. Weliswaar gaat het weer over zijn vakgebied — en zijn speciale aanpak daarin. Met die zo veel bepalende erfenis van Freud daarin. Maar het houdt niet op bij het bespreken van hoe mensen beter gemaakt kunnen worden, of de moeilijkheden die bij een behandeling kunnen optreden. Het gaat ook over hoe een samenleving aankijkt tegen geestelijke problemen.

Het interessantst in deze bundel is het tweegesprek tussen Abram de Swaan en Van Dantzig, over de vraag of er iets bestaat als een behoefte aan psychotherapie.

VD — Zou je wel bereid zijn om te spreken van een behoefte tot vermindering van lijden?
AdS — Nee, ik denk dat dat allemaal zinloze termen zijn. Ik denk dat je nergens komt met het woord ‘behoefte’. Want de suggestie van dat woord is eigenlijk steeds dat er in mensen iets is, een min of meer onveranderlijk gegeven, waarop in alle culturen een antwoord gegeven moet worden. Zoiets kun je wel zeggen over honger, maar niet over psychotherapie. […]