Vluchten ~ Jean-Philippe Toussaint

► door: A.IJ. van den Berg

Toussaint wordt een steeds betere schrijver. Dat is verheugend. Maar tegelijk raakt hij ook iets kwijt dat mij in zijn eerste boeken zo vreselijk aantrok. Hij ontregelde daarin meer; bracht op een heel prettige manier soms krankzinnig humoristische toetsen aan.

Nu komt de bevreemding vooral door vreemde wendingen in het verhaal zelf, doordat Jean-Philippe Toussaint wel allerlei opvallende details geeft, maar lang niet genoeg om de lezer alles te vertellen. Hij gebruikt ook nogal veel lange zinnen in dit boek, die al kronkelend informatie en sfeer weergeven.

Toch lijkt het of er cruciale pagina’s missen. Het boek kan ook wel zonder, maar dit maakt toon daardoor belangrijker dan verhaal.

Deze roman is nu opgebouwd uit drie gedeelten, elk met een andere toon. Elk met andere vragen.

Waarom is de verteller in China, om daar dat geld te overhandigen?

Voor wie moet het hele stel vluchten?

En dat de verteller plots uit China vertrekt om de begrafenis op Elba bij te wonen van Marie’s vader is te begrijpen. Maar waarom doen zij vervolgens zo raar tegen elkaar?

Misschien is mijn oordeel over dit boek het best weer te geven met de constatering dat ik het waarschijnlijk nooit meer in zijn geheel zal herlezen. Alleen in het derde deel doet Toussaint aan het eind iets heel bijzonders dat ik nog weleens wil bekijken.

Die eerdere boeken van hem zijn minder goed te onthouden, verrassen meer, en zijn daardoor juist bijzonder goed te herlezen. Dat maakt voor mij een groot verschil.

Jean-Philippe Toussaint, Vluchten
174 pagina’s
Uitgeverij Prometheus, 2007
Vertaling van Fuir, 2005

[x]