Naakt ~ Jean-Philippe Toussaint
De Waalse schrijver Toussaint heeft een wat merkwaardige positie in mijn boekenkasten. Hij is bijvoorbeeld de enige Belg die ik vrijwel compleet heb — op Willem Elsschot na dan; alleen paste diens oeuvre toevallig al geheel in éen kaft.
En toch heb ik voor slechts éen van zijn boeken ooit de volle prijs betaald: Vluchten. Die roman was opvallend veel dikker dan alles wat er aan voorafging. En dat beloofde, zo dacht ik toen nog.
Ofwel, telkens als er een nieuwe titel verschijnt van Jean-Philippe Toussaint ga ik er vanuit dat het boek na 2½ à 3 jaar wel verramsjt zal worden. En tot nu toe kwam dit vooroordeel altijd nog uit.
Haast is er dus nooit om de nieuwste Toussaint te gaan lezen. Haast past trouwens ook helemaal niet bij het soort boeken dat hij schrijft. Want veel aan verhaal bieden deze romans nooit. Het gaat daarin om sfeer. En mij gaat het ook om de prettige ontregeling die de schrijver soms even weet aan te brengen in de tekst, met vaak niet meer dan éen luttel absurd zinnetje.
Deed hij alleen dat ontregelen in zijn eerste boeken wat vaker.
Naakt/Nue is alweer het vierde boek over de relatie tussen een ik-figuur en Marie. Die overigens nu al twee boeken uit elkaar zijn ook.
Over die ik-figuur kwam de lezer daarbij nauwelijks iets te weten. Over Marie daarentegen wat meer. Behalve dan zoiets elementairs als hoe ze eruit ziet.
Marie heeft dan ook iets volmaakts. Ze ontwerpt mode, houdt shows in Japan, en heeft hele sloten mensen voor zich aan het werk — enkel om haar intellectuele eigendomsrechten te bewaken — en toch gaat er weleens iets in haar leven mis. En de ik-figuur vertelt juist daar dan nogal uitgebreid over. Deert niet dat hij lang overal niet bij kan zijn geweest.
Deze roman biedt onder meer episodes met een honingjurk op een catwalk in Japan, een merkwaardige ontmoeting tussen de ik-persoon en Marie in een café, en hoe zij samen naar het huis van haar pas overleden vader gaan op Elba. [Een gegeven dat ook speelde in de roman Vluchten ].
Is er bovendien een onverwachte cliffhanger, die doet vermoeden dat er nog wel een vijfde deel zal komen in deze reeks.
Toussaint blijft vreemd genoeg de enige romanschrijver van wie ik dan zo’n volgende boek ook lezen ga. Ondanks dat het zo slecht te benoemen is wat er in die romans gebeurt. Wel geeft hij eindeloos veel details, die andere auteurs altijd weglaten, wat op zich zijn werk al uniek maakt.
Dus zal zijn aantrekkingskracht voor mij in de wat scheve manier van kijken zitten; zoals ik bijvoorbeeld eveneens over een journalist als Marcel van Roosmalen constateerde.
Heel het leven zit vol merkwaardige toneelstukjes — tenminste, zo ervaar ik dat — waarin wij dan iemand anders nogal vreemd zien doen, of waarin onszelf niet kunnen zijn, omdat er dan even nadruk komt te liggen op een wel heel klein aspect van onze persoonlijkheid. En ik ben erg dankbaar voor schrijvers van wie ik vermoed dat ze diezelfde licht surreële en absurdistische mechanismen ook zien.
[ wordt vervolgd ]
RSS feeds