Grijpen naar de regenboog ~ Gerrit Jan Zwier

► door: A.IJ. van den Berg

Wie binnen korte tijd vergelijkbare boeken leest van éen auteur, wordt meestal ook meer getroffen door de overeenkomsten, dan door de verschillen.

En Grijpen naar de regenboog is in opzet en uitvoering goed vergelijkbaar met de latere bundel Een lichte angst. Beide bevatten stukken over reisboeken die eerder in een krant stonden. In dit geval was dat de achterpagina van NRC Handelsblad.

In Een lichte angst zijn boekbesprekingen gebundeld. De stukken in Grijpen naar de regenboog zijn eerder columns te noemen; of kleine essays. Omdat het de schrijver niet altijd per se om een boek gaat, maar omdat ook de schrijver een belangrijk onderwerp kon zijn.

Dit materiaal is daarmee wat amorfer dan de latere boekbesprekingen, en dus wisselender van kwaliteit. Tegelijk was er genoeg aan te beleven, omdat de inhoud zo vaak nieuw voor me was — behalve dan bij de heel bekende schrijvers als Evelyn Waugh, of Graham Greene.

Gerrit Jan Zwier behandelde bij voorkeur Britse auteurs van het reisboek, die er vooral in het interbellum massaal op leken uit te trekken. Al komen ook de geheimzinnige B. Traven aan bod, en Kurt Tucholsky.

Mij intrigeerde vooral wat Zwier schreef over de auteur Robert Byron [1905 – 1941]. Over het boek First Russia, then Tibet staat er dan bijvoorbeeld:

Het deel over Tibet is echter op en top een reisverhaal, in de beste Engelse traditie: een soort wanhoopsexpeditie de Himalaya in, waarbij er veel misgaat en veel geleden en gelachen wordt. [56]

scheiding

Op grote hoogte doet de intense zonnebrand de gezichten van de reizigers openbarsten, tot hun rauwe huid zo rood en glanzend is als het vlees van gevilde konijnen. Zodra Byron de grote neus van één der vrienden in het vizier krijgt, heeft hij de neiging om er zijn handen bij te warmen. [57].

En mooi is het dan te weten dat zo’n boek nog immer in druk is. Mooi is het om te beseffen dat de leunstoelreiziger nog heel wat expedities mee te maken heeft.

Gerrit Jan Zwier, Grijpen naar de regenboog
Een literaire safari

104 pagina’s

[x]