Rokjesdag ~ Martin Bril

► door: A.IJ. van den Berg

Elke winter zijn er dagen waarop het onmogelijk lijkt dat de zon nog door de grijze luchten breekt. Maar uiteindelijk wordt het toch altijd weer lente.

Voor mijn gevoel duurde de winter 2012/2013 liefst tot vorige week — toen ik eindelijk mijn winterkleding voor op de fiets durfde te wassen en weg te bergen. Prompt groeiden er toen ook in enkele dagen overal zachtgroene blaadjes aan de bomen en struiken.

De natuur herademde, zo luidt dan het cliché.

Martin Bril bedacht ooit het woord ‘rokjesdag’, voor de eerste dag in het voorjaar dat de straten weer gevuld zijn met blote vrouwenbenen; als er spontaan en toch opvallend collectief besloten wordt dat de winter nu echt voorbij is.

Zijn woord heeft inmiddels ook het woordenboek gehaald.

De bundel Rokjesdag is een postume bloemlezing met teksten van Martin Bril die aan het begin van het voorjaar spelen. Daarbij komt het door hem benoemde fenomeen in drie columns langs. En die zijn niet meteen het interessantst, om hun inwisselbaarheid.

Ook vond Bril het wel prettig als de vrouwenbenen weer bloot gingen, maar moesten die van de heren toch vooral bedekt blijven. Een korte broek is geen broek, schrijft hij dan. Mannenbenen horen bedekt te blijven.

Normaal ben ik dat gerust met hem eens. Ware het niet dat voor mij tegenwoordig de eerste keer in korte broek op de racefiets een mijlpaal is; een genot waardoor het dragen van alles-bedekkende kleding ineens op een lijfstraf kan lijken.

Goed aan deze bundel is dat inhoud en toon even perfect bij deze tijd van het jaar pasten. De zon schijnt weer met enige kracht. Het wordt weer even aangenaam om buiten te zijn als binnen.

Tegelijk kan het goede weer morgen over zijn.

En normaal is het eigenlijk te onbenullig om woorden te wijden aan deze jaarlijkse overgangsperiode. Alleen mensen die verder niets te melden hebben, praten over het weer. En toch is het prettig dat iemand alle aarzelingen heeft weten te benoemen die horen bij de weersomslag naar de zomer. Bovendien had Martin Bril een prettig lichte toets. De schrijver zag de waarheid altijd aan de oppervlakte van wat hij waarnam.

Tegen Rokjesdag is vanzelfsprekend in te brengen dat het een makkelijk postuum bijeengegraaid themabundeltje lijkt; enkel bedoeld om de weduwe en wezen Bril door de tijd te helpen. Maar lang niet alles in dat oeuvre zal zo tijdloos en houdbaar blijken te zijn als net dit ene boekje.

Al ga ik niet controleren of de bundel op een ander moment van het jaar even leesbaar is.

Martin Bril, Rokjesdag
en andere lenteverhalen

124 pagina’s
Prometheus, 2010

[x]