Hateship, Friendship, Courtship, Loveship, Marriage ~ Alice Munro

► door: A.IJ. van den Berg

Dit is niet de beste verhalenbundel van Alice Munro die ik ooit gelezen heb, en toch is dit misschien wel het beste boek dat me dit jaar onder ogen kwam. Tot nu toe.

Zelfs niet uitzonderlijk, is Munro nog heel erg goed.

Aan mij nu de taak uit te leggen waarom. En zie, dan hapert het. De negen verhalen uit dit boek samenvatten zou ze geen recht doen. Ook al staat er een in met een verhaallijn die toevallig heel actueel blijkt te zijn. Een vrouw is getrouwd met een leraar exacte vakken, die zijn lessen aan moet passen onder druk van een christelijke meerderheid in hun woonplaats. Maar de ongewenste gevolgen van dat blinde geloof in creative design zijn maar een bijlijn in het verhaal. Het gaat namelijk niet zo zeer om die man. Die wordt zelfs geofferd in het verhaal. Het gaat om zijn vrouw.

In al die negen verhalen gaat het om een vrouw. En toch is het geen wijvenboek. De clichés ontbreken, godezijdank.

Wel schrijft Munro vrouwelijk, als er zoiets bestaat. Zelden wordt een verhaal rechttoe rechtaan vertelt. Ze zoekt en vindt steeds heel verschillende verhaalelementen, die dan ook nog logisch achter elkaar passen. Vertraagt en versnelt op een manier die heel logisch lijkt, en dat niet is. Omdat Munro zo vaak bijna achteloos de bepalende momenten in een leven negeert, waar een minder schrijver daar wel flink mee had uitgepakt. Dat onderkoelde alleen al maakt haar schrijven zo vol en rijk.

Tegelijk is het bijna onmogelijk de verhalen in de tijd te plaatsen. Ze hadden in bijna elk decennium van de twintigste eeuw kunnen plaatsvinden. Omdat ze over het eeuwig menselijke gaan.

De korte verhalen in dit boek wijken misschien ook wat van de standaard in het genre af in de zin dat het allemaal korte romans zijn. De belangrijkste personages hebben ook een verleden, soms een toekomst zelfs.

Ik ben weer eens echt blij een boek gelezen te hebben. Het is soms nodig weer eens te zien wat een meesterhand vermag. Te merken dat schrijven, zelfs al gaat dit niet waarover het gaat, toch rechtstreeks iets raken kan. Bij een ander. Op een ander continent.