Leaving Home ~ Garrison Keillor
Sinds kort komt bij mij elke maandag automatisch de podcast binnen van Keillor’s verhaal uit het radioprogramma ‘A Prairie Home Companion’. Dat gaat altijd over een rustige week in het fictieve dorp Lake Wobegon, in de Amerikaanse staat Minnesota.
Keillor vertelt die verhalen al sinds midden jaren 70 – zij het soms met onderbrekingen van jaren. En, hoewel elk ervan op zichzelf kan staan, is dat Lake Wobegon daarmee een bekend terrein geworden. Nogal wat karakteristieken van de inwoners en wat hen bezighoudt, zijn vast komen te liggen. En ik voelde bij het luisteren naar Keillor’s podcasts nog even iets meer van die achtergrondkennis nodig te hebben.
Dus herlas ik dit boek, voor het eerst sinds 1994. Soms staan de leukste boeken gewoon allang thuis in de kast.
In Leaving Home houdt Keillor steeds de tijd van het seizoen aan. Een radioverhaal uitgesproken in maart, gaat ook over een week in maart. Al hoeft dat niet per se in dat jaar te zijn geweest. In enkele verhalen blikte Keillor terug naar zijn eigen jeugd, zogenaamd in dat dorpje, terwijl hij op dat moment dik in de veertig was.
Het is door die nadruk op het weer van dat moment in het jaar waardoor voor mij duidelijk wordt dat deze verhalen eerst verteld zijn, en pas later iets gestileerder op papier zijn gekomen.
Maar waarom is het dan zo’n genot om Keillor te horen of zien vertellen over een onbeduidend dorpje, met zijn vaak zeer gelovige inwoners, en hun introverte Scandinavische aard?
Vanwege de menselijkheid van de verhalen?
Wat humor tot humor maakt, is moeilijk uit te leggen. Makkelijker kan er onderscheid worden aangebracht tussen de soorten humor die er zijn. Zelfspot is bijvoorbeeld iets heel anders dan humor bedrijven ten koste van iemand anders. En wat Keillor telkens doet, is volgens mij om algemeen menselijke zwakheden – en dus ook zijn eigen – mild te illusteren.
Keilllor begint en eindigt zijn radioverhalen ook altijd met dezelfde regels.
It’s been a quiet week in Lake Wobegon
That’s the news from Lake Wobegon, where all the women are strong, all the men are good-looking, and all the children are above average.
En vanwege die laatste regel is er nu zelfs sprake van een erkend Lake Wobegon-effect, omdat iedereen zichzelf bovengemiddeld intelligent waant. Net zoals elk met een rijbewijs vindt beter te kunnen rijden dan de doorsnee chauffeur.
Volgens de grote denker Joost Zwagerman is Keillor overigens tot niets meer in staat dan oubolligheid. Maar dát vind ik nu van een onbegrijpelijk zielige dorpsgeest getuigen. Zwagerman begrijpt dus niet eens dat het niets uitmaakt waarover een goed auteur schrijft; dat het er alleen om gaat hoe die schrijft.
RSS feeds