Summer 1956 ~ Garrison Keillor

► door: A.IJ. van den Berg

In een van de eerste verhalenbundels over het fictieve dorp Lake Wobegon verwerkte Garrison Keillor duidelijk nogal wat ervaringen uit zijn eigen jeugd. Met zijn strenge en overbezorgde ouders, en hun bijzondere variant van het christelijke geloof — dat hen natuurlijk nog iets meer uitverkoren maakte dan anderen — maar ook met zijn iets oudere zus, en hun eeuwige ruzies.

Al gauw liet hij die autobiografische thema’s varen, om er in deze roman eindelijk weer eens bij terug te keren. Daar alleen al was ik blij mee.

De zomer van 1956 is de zomer dat de hoofdpersoon Gary veertien was. Oud genoeg dus om al veel te begrijpen, zoals dat meisjes niet automatisch vallen op een jongen die veel van een boomkikker weg heeft. Jong genoeg om nog niets te begrijpen, zoals dat het meisjes niet interesseert hoe een jongen over zijn eigen voorkomen denkt, omdat zij ook op andere eigenschappen afgaan.

De zomer van 1956 was belangrijk voor de latere Gary, omdat hij een typemachine kreeg, en voor de krant wedstrijdverslagen ging schrijven over de lokale honkbalclub. Daarmee kreeg de kiem voor een latere loopbaan leven.

Maar ondertussen gaat dit boek over opgroeien in een kleindorpse gemeenschap, in de jaren vijftig. Bewoond door mensen die hun tijd vullen door over elkaar te roddelen, en de inspanningen van een ander te kleineren. Tegelijk wordt ook duidelijk dat manieren zijn om aan die beklemming te ontsnappen.

Samengevat tot de kern biedt deze roman niet veel aan plot. Maar ik lees Keillor daar ook niet om. In de eerste plaats wordt bij hem vaak zo duidelijk zichtbaar hoe veel plezier hij in het schrijven had. En meestal slaat dat plezier ook over. Zo is een running gag in dit boek dat Gary kapot is van de verhaaltjes in het tijdschrift High School Orgies, en dus citeert Keillor regelmatig uit dat blad; waarbij hij overduidelijk heerlijk gespeeld heeft met alle clichés uit de softe pornografie.

In een prettig leesboek zitten alle emoties, van herkenning tot verwerping, van ontroering tot lach. En dus zou ik dolgraag meer romans lezen als deze.

Garrison Keillor, Lake Wobegon Summer 1956
291 pagina’s
Faber and faber 2002, oorspronkelijk 2001

[x]