Ingenieurs van de ziel ~ Frank Westerman
Ik had dit boek voor driekwart uit, toen de nieuwste van John McPhee binnenkwam. Daardoor verdween mijn leesplezier hieraan. Merkwaardig hoe in een directe vergelijking de ene schrijver de andere volkomen overvleugelen kan. Door McPhee vond ik bijvoorbeeld ineens dat Westerman veel te veel woorden nodig heeft om iets te vertellen. Hij staat me ook wat te vaak in zijn eigen beeld.
Van de drie boeken die ik de afgelopen weken las van Westerman, was dit overigens wel de beste. Al komt dat misschien vooral omdat het onderwerp de auteur tot een menselijke maat dwong, waar hij in De graanrepubliek of El Negro en ik met abstracter waarden worstelde.
De titel Ingenieurs van de ziel is ontleend aan een benaming die Stalin had, voor schrijvers. Boeken moesten meehelpen aan de vervolmaking van de Sovjet-Unie. Ook al leidde dit dan in praktijk vaak tot proza van het genre ‘jongen komt leuke tractor tegen’.
Westerman vertelt in dit boek over een aantal schrijvers die in dit systeem meedraaiden. En hij probeert na te gaan wat de invloed van het staatsbeleid was op hun werk. Dat zij moesten schipperen vanwege de censuur, is duidelijk. Dit maakt ze ook interessant.
Maar zoals mij inmiddels opvalt: Westerman lijkt in zijn boeken steeds éen favoriet te kiezen, en die nogal uitgebreid te behandelen. Waardoor anderen opvallend veel minder aandacht krijgen.
In dit boek is Westerman’s held de schrijver Konstantin Paustovski. Wat ook weer komt omdat hij door die man het verhaal kan vertellen over het enorme meer dat helemaal verdween, en pas na het einde van de Sovjet-Unie weer terugkwam. Paustovski schreef namelijk over deze verboden streek, in het boek De baai van Kara Bogaz.
Westerman wil er per se gaan kijken, wat na veel moeite ook lukt.
Alleen om de kennis die dat verhaal biedt, ben ik blij dit werk gelezen te hebben. Maar over het lot van Russische schrijvers heb ik toch echt al betere boeken gelezen.
RSS feeds