Uncommon Carriers ~ John McPhee

► door: A.IJ. van den Berg

Nederlandse kranten en tijdschriften hebben éen journalistiek genre totaal genegeerd de afgelopen decennia. En dat is de lange, inzicht verschaffende reportage. Terwijl lezers daar toch grote behoefte aan blijken te hebben, gezien de uitstekende verkoop van boeken als die van Geert Mak, of een Frank Westerman. Boeken die vooral uit goed onderbouwde reportages bestaan.

Nu schrijven beide zeer leesbaar, en maken ze heel aardige dingen. Alleen komen ze nog lang niet in de buurt van de kwaliteitsreportages die John McPhee nu al decennia schrijft. Dit is zijn zevenentwintigste boek.

Eenmaal weer van McPhee’s observaties geproefd, ziet de wereld er daarna rijker uit. Hij slaagt er altijd in het meest alledaagse boeiend te maken; om het gewone van zijn banaliteit te ontdoen, door juist de details te laten spreken.

In dit boek verdiept hij zich in transport en logistiek. En eenmaal met hem in de cabine gezeten van zo’n grote Amerikaanse Peterbilt komt als vanzelf het verlangen om samen het hele land door te reizen. Waarbij zelfs interessant is hoe zo’n enorme vrachtwagen een berghelling afrijdt, zonder te remmen. Of welke invloed dat enorme gewicht aan lading daarachter direct heeft op het rijgedrag. Hoe onwaarschijnlijk dit misschien ook voor u klinkt.

McPhee moet geweten hebben dat zijn reportage over het bestaan van een zelfstandig trucker erg geslaagd was. In het laatste hoofdstuk gaat hij met dezelfde man nogmaals op reis.

Verder zijn er onder meer verhalen over het bulkvervoer met een duwboot, of met een enorm lange kolentrein, en ook een reportage die begint bij de kreeftenkweek en eindigt in de sorteercentra van koerierdienst UPS. Waarbij McPhee terloops even laat zien dat pakjesbezorgers hele diensten van anderen hebben overgenomen, zoals de reparatie van computers.

Al willen lang niet alle bedrijven toegeven dat ze dit werk uitbesteden aan een onderneming die het beter kan.

Toegegeven, McPhee is niet zuinig met het geven van keiharde kennis. Maar dat kan ik alleen maar als compliment zien. Hij neemt zijn lezers serieus.

En het gaat hem nooit alleen om het tonen van wat hij weet. Veel belangrijker zijn de mensen die zijn verhalen bevolken, in hun professionaliteit, en met hun humor.

McPhee dringt zich ook nooit op, zoals een Geert Mak nog wel eens doet. Wat misschien verklaart dat deze bundel éen half-mislukte reportage kent. McPhee beschrijft daarin een kanotocht die hij met zijn schoonzoon ondernam. Weliswaar is de tekening meesterlijk van die vroeger zo belangrijke waterweg waar hij over vaart, maar omdat hij nauwelijks over zichzelf schrijft, zit er te weinig mens in dat verhaal.

Maar de rest van dit boek is zó rijk.

John McPhee, Uncommon Carriers
248 pagina’s
Farrar, Straus and Giroux, 2007, oorspronkelijk 2006


[x]opgenomen in het dossier: