Nachträge aus Hampstead ~ Elias Canetti

► door: A.IJ. van den Berg

Canetti [1905 – 1994] was al oneindig groot, en eeuwig Nobelprijswinnaar, toen er toch nog altijd nieuwe boeken van hem verschenen. Die ik vervolgens gewoon kopen kon, in eerste druk. Dat heb ik altijd bijzonder gevonden. Er was werk dat verder nog niemand kende; dat recensenten noch literatuurcritici al kapot gekauwd hadden; dat onbevangen te bekijken was.

Er is nu eenmaal geen intenser lezen dan het lezen dat anderen nog niet bezoedeld hebben. Met oprechte excuses aan u voor dit oordeel, geachte lezers.

Al valt het met die onbevangenheid ook wel weer wat tegen, wat dit boek betreft. Nachträge aus Hampstead is een soort tweede oogst, uit de persoonlijke aantekeningen die Canetti maakte in de periode 1954 tot 1971. Het ogenschijnlijk beste materiaal uit die periode was al eens uitgebracht, in Die Provinz des Menschen.

Nu blijft die bundel, Die Provinz des Menschen, voor mij ook de beste verzameling van Canetti’s aantekenboeken. Dat zal ongetwijfeld zijn omdat het de eerste was die ik ooit las. Maar dit is toch ook omdat er de interessantste oordelen in staan, in de karigste zinnetjes. Bovendien wordt een kruisbestuiving zichtbaar met andere boeken van hem, als Masse und Macht, of Die gerettete Zunge.

Aan Nachträge aus Hampstead vielen me ditmaal vooral de leesgeschiedenissen op. Canetti las een aantal groten, zoals Machiavelli, en Hebbel. Hij ontdekte het dagboek van Pavese, en trok daaruit parallellen met zijn eigen leven.

En dan zijn er natuurlijk altijd zijn uitspraken, eeuwig zijn korte en krachtige uitspraken. Die honderden uitspraken.

Es ist wichtig, alle großen Gedanken wiederzusagen, ohne zu wissen, daß sie schon gesagt worden sind.

[19]
undefined

Du mußt auch deine Zeitgenossen lesen. Man kann sich nicht nur von Wurzeln ernähren.

[33]
undefined

Das böse Auge, das ich hatte, interessiert mich nicht mehr. Aber ich bin verzaubert, wenn ich andere lese, die es haben.

[96]
undefined

Sätze finden, so einfach, daß sie nie mehr die eigenen sind.

[154]
Elias Canetti, Nachträge aus Hampstead
Aus den Aufzeichnungen
1954 – 1971

206 pagina’s
Carl Hanser Verlag, 1994

[x]opgenomen in het dossier: ,

nauw gerelateerd op boeklog:


© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden

2 commentaren

Gezellig  op 9 oktober 2008 @ 09:21:13

Mooi! Ik heb nooit iets van Canetti gelezen, wat is een goed startpunt?

boeklog.info  op 9 oktober 2008 @ 10:03:24

Bijna alles van hem is vertaald, en uitgegeven als Privé-domein. Op zich geven alle aantekenboeken veel, maar begin bijvoorbeeld met Das Geheimherz der Uhr/Het geheime hart van het uurwerk. Die is relatief dun. Of als u liever een verhaal leest: Die gerettete Zunge, het eerste deel van de autobiografie.

De roman Die Blendung/Het Martyrium of het betoog Masse und Macht lijken mij iets meer voor een wat gevorderde Canetti-lezer.