Death of a Schoolboy ~ Hans Koning
Hoofdpersoon van deze roman is Gavrilo Princip [1894 – 1918]. En dit betekent, voor iedereen met een beetje historische kennis, dat een groot deel van het verhaal meteen al bekend is. Er gaan die revolverschoten vallen, waarmee de aartshertog Franz Ferdinand van Oostenrijk en zijn vrouw gedood werden. Vraag is hoogstens nog wanneer.
Dus resten mij vooraf aan het lezen eigenlijk maar twee andere vragen over dit boek. Had Koning nog iets verrassends van dit verhaal weten te maken? Ik bedoel, noem een speelfilm Titanic en het is duidelijk dat er een grote boot in gaat zinken. Dus moest er een tragische liefdesgeschiedenis aan dat verhaal worden toegevoegd, om een film te krijgen.
En ook vroeg ik me af waarom Hans Koning per se historische fictie wilde schrijven over deze ene geschiedenis.
Het antwoord op die laatste vraag gaf hij in een kleine toelichting op de flap van het kaft. Princip’s verhaal zou een universeel verhaal zijn, dat ook nu nog in vele landen te vertellen is.
Maar tegenwoordig zijn mensen zelfs bereid zichzelf op te blazen, om de omstanders te treffen. Koning leefde wat dit betreft in een onschuldiger tijd, hoe vreemd dat ook is om te zeggen voor iemand die de Nazi-bezetting meemaakte, en zo fel protesteerde tegen de oorlog in Vietnam.
Enfin, universeel is het gegeven wel als Koning daarmee bedoelde dat de bezetting van welk land ook door een grotere macht protest oplevert. Ging het in Koning’s tijd eerst om de Duitse bezetting, en later om dat Vietnam. Gold voor Princip dat de annexatie van Bosnië-Herzegovina door Oostenrijk-Hongarije in 1908 niet te verteren was.
Zijn dodelijke schoten vielen op bladzijde 117 van de 187 in deze roman.
En Gavrilo Princip had vervolgens zichzelf willen doden, maar het gif dat hij had was te oud. En zijn revolver werd hem afgepakt. Dus werd hij berecht, waarbij vanwege zijn leeftijd gold — hij was nog net geen twintig — dat hij niet onder het volwassenenrecht viel, en dus niet ter dood kon worden gebracht.
Dus lieten ze hem wegrotten in een gevangenis te Theresiënstadt, waarbij Princip nog bijna de Eerste Wereldoorlog overleefde ook; de verschrikkelijke keten van gebeurtenissen die volgde op zijn daad.
Maar, dit verhaal kende ik allemaal al, in grote lijnen. En dan voegt de romanvorm daar toch weinig aan toe. Zelfs al schreef Hans Koning het verhaal van Princip mooi geserreerd op. En zelfs al was me duidelijk waarom hij dit verhaal wou vertellen.
Het bleef toch of ik een kleurplaat zag worden ingevuld — dat de tekening al voorgedrukt was, en bij de invulling een net wat te beperkt palet werd gehanteerd, door een gebrek aan iets anders dan kleurpotlood.
RSS feeds