Notes from a Small Island ~ Bill Bryson

► door: A.IJ. van den Berg

Voor een reisboek is dit een wat merkwaardig exemplaar. Bryson wisselt het verslag van de tochtjes die hij kriskras ondernam, namelijk af met herinneringen aan eerdere periodes van zijn leven in Groot-Brittannië.

Maar die memoires maken dit wel een boek dat mee veel langer zal blijblijven dan het gemiddelde reisverhaal.

Zo weet Bryson met éen anecdote over zijn tijd als journalist mij voor altijd uit te leggen wat het betekend heeft dat de vakbondsleden lang niet ontslagen konden worden. Redacties waren toen nog afhankelijk van nieuws dat per telex binnenkwam. Maar de telex mocht alleen bediend worden door een vakbondslid, die dat enkel deed wanneer het hem beliefde, en sommige journalisten ook zijn gunsten weigerde als het zo uitkwam.

Zo kon een harde reorganisatie, waarbij nu juist alle vakbondsleden ontslagen werden, toch opluchting brengen ook.

Aardig aan dit boek is voor mij ook dat Bryson een paar keer flink moppert op A Kingdom by the Sea van Paul Theroux, dat ik ook onlangs nog las. Hoewel hij Theroux hogelijk bewonderd, vindt Bryson een paar dingen vreemd aan diens boek. Zo kost het hem enorme moeite een stukje langs de kust af te leggen dat Theroux nonchalant in een paar regels afdoet.

Verder lukt het Bryson, net als in zijn eerste reisboek trouwens, niet om onderweg nu eens een echt gesprek te voeren met iemand die hij tegenkomt. Terwijl Theroux natuurlijk de ene interessante oude baas na de andere ontboezemingen ontlokt.

Ook valt op, voor wie hun beider boeken naast elkaar legt, dat het openbaar vervoer in Groot-Brittannië in de ruim tien jaar tussen Theroux’s reis en Bryson’s tripjes ernstig in kwaliteit is achteruit gegaan. Bryson kan soms al niet eens meer rechtstreeks van ene grote plaats naar de andere reizen, vijftig kilometer verderop. Als het kan, dan moet dat altijd via een omweg.

Nee, anders dan bij Theroux overvalt me na het lezen van Bryson niet de lust om zelf de Noordzee over te steken voor een vakantie daar. Maar hij weet me dan weer te verzoenen met een verblijf thuis door voor mij de tegenvallers op te vangen die ook zo zeer bij reizen horen.