Geklede mens ~ Ethel Portnoy
Boeklog dient als een meer permanent geheugen, van wat ik allemaal uitlees. Want het rare van lezen is dat het me moeilijk valt om te sturen wat ik onthoud. Non-fictie werkt bijvoorbeeld heel anders dan fictie. Vertel me iets dat ik nog niet wist, en dat wordt doorgaans wel opgeslagen, met vindplaats erbij. Bij variaties op wat me al bekend was, hoe elegant ook uitgewerkt, lukt dit doorgaans niet.
De plots van romans zakken dan ook vrij snel weg.
Wel zeker is dat mijn geheugen behoorlijk fotografisch werkt. Ik had dit boek van Ethel Portnoy misschien wel twintig jaar niet ingekeken. Toch was elk van de foto’s erin als het zien van een oude bekende.
Bovendien triggerde vrijwel ieder beeld de herinnering aan een bijbehorende opmerking van Portnoy.
Misschien is het hierom wel dat ik slecht films of documentaires voor een tweede keer kan zien. Dat er alleen bij het herbekijken van humoristische programma’s ontvankelijkheid blijft voor wat er komen gaat; grappen moeten wel verrassen.
De geklede mens was de catalogus bij een tentoonstelling ooit in het Haags Gemeentemuseum. Maar als boek kan het zonder meer op zichzelf staan. Ethel Portnoy noemt kleding het middel van de mens om zich van anderen te onderscheiden. Kledingstukken zeggen daarmee veel over een cultuur, en een tijd. Barometers zijn het, van expressiemogelijkheden.
Dit boek is daarmee een cultuurgeschiedenis, en voor de verandering dan eens een geschiedenis met veel aandacht voor de vrouw. Daarbij is het de soort historie waar ik veel van houd, omdat Portnoy schrijft over wat ooit normaal was.
Bovendien is het een antropologische studie, omdat ooit elk volk op aarde zich anders kleedde. Maar misschien wordt dat gedeelte ook spoedig geschiedenis — het saaie westerse goed waarin wij ons kleden, verovert de wereld. Helaas.
Vraag ik me door een boek als dit wel af waarom Rudy Kousbroek nooit een goed woord voor mode heeft over gehad.
RSS feeds