Previous Convictions ~ A.A. Gill

► door: A.IJ. van den Berg

Achterop elke bundel die ik van Gill bezit, staat hetzelfde prijzende zinnetje van Lynn Barber. Die benoemt hem daarin tot de briljantste journalist van onze tijd. Op afstand zelfs. En ik begreep die lof nooit zo, hoe goed ik A.A. Gill ook vind schrijven soms.

Een echte journalist doet toch meer dan alleen zijn opinies zo opschrijven dat anderen daar om moeten lachen?

Pas door deze bundel, met reportages uit hier en daar, begreep ik dat Gill inderdaad een heel goede journalist kan zijn, als hij dat wil. Zelfs al genoot ik nog meer van de stukken die vooral om de leut waren geschreven.

Zo ging de schrijver er opnieuw enige malen met Jeremy Clarkson op uit. En alleen de situaties waar beide heren dan in belanden zijn al grappig — Clarkson met zijn lange lijf op een fiets in Amsterdam, Clarkson die giechelend zeker weet dat stuff roken helemaal niets met een mens doet, Clarkson met zijn bleke middelbare mannenlichaam tussen de gebronsde homo’s op een Grieks naaktstrand — en dan voegt Gill’s taalgebruik daar nog aan toe.

Briljante journalistiek, en een bescheidener woord heb ik er niet voor, is bijvoorbeeld het interview dat Gill afnam aan Henry Cartier Bresson. Dat was een fotograaf die er onder meer om bekend stond nooit zulke gesprekken toe te staan. Toen dit bij uitzondering toch gebeurde, had hij ook niets te zeggen. Hij kon nog net niet ontkennen ooit foto’s te hebben gemaakt, omdat iedereen de bewijzen kende, maar anders had hij dat vast geprobeerd.

Veel journalisten strijken in zulke gevallen de plooien zelf maar glad. Ook al omdat zo veel interviews al geschreven worden voor een gesprek plaatsvindt. De antwoorden zijn al bekend, uit de knipselmap, alleen de formulering kan misschien nog verrassen. Gill bracht het gesprek juist met al zijn onhandige stiltes en misverstanden. En het is alleen al opmerkelijk dat zoiets anders vrijwel nooit gebeurt.

Gill bezocht veel landen in Afrika voor deze bundel. Hij ging zelfs naar Irak, met Jeremy Clarkson, zonder daar ook maar éen Irakees te spreken. En hoe goed geschreven die reportages ook zijn, mij waren toch de uitstapjes liever die hij maakte naar de plaatsen die iedereen al kent. Omdat hij daar toch altijd iets waarnam dat tot een humoristisch, maar onbarmhartig oordeel voerde.

However elaborate, grandiose, and monumentally tasteless Vegas becomes, it is never going to be anything as astonishingly and monumentally tasteless as the people who come to visit it. For starters, it’s the sheer size of them. These are the fattest people on the planet. Vast, lardy, adipose flesh, ladled into sweatpants and sport shirts; grotesquely ripe girls and cartoon plastic breasts as a moment of firm bas-relief between their gobble-gobble triple chins and the rolling savanna of their stomachs.
As a visiting foreigner I understand that fat is a measure of class here. But, oddly and unexpectedly, so is hair. The confections of intricate macramé, the weaving, the haymaking, clipping, twisting, tying, fretting, teasing, lassoing, gluing and dyeing that go into these coiffures are remarkable, and it’s all apparently extempore, amateur, home-made, created with the verve of frontier embroidery and done without mirrors. Hair lives aloof and apart.
Las Vegas [220-221]

Staan er zelfs nog enige autobiografische stukken in deze verzameling, over zijn vader, en over Gill’s zoon.