Sunrise With Seamonsters ~ Paul Theroux

► door: A.IJ. van den Berg

De eerste bundel die Paul Theroux ooit uitbracht van zijn losse werk biedt een wat eclectisch geheel. Zo staan er artikelen in uit de tijd dat hij eigenlijk nog niet schrijven kon — toen hij voor het Peace Corps als docent werkzaam was in Afrika. Daarnaast las ik ook verhalen die me autobiografischer leken dan Theroux verder ooit nog is geweest. Over het gezin waaruit hij stamt, met zijn vele broers, schrijft hij in zijn andere boeken nooit.

Het verhaal over zijn schoolreünie, na twintig jaar, was dan weliswaar autobiografisch, maar tegelijk universeel. Omdat het merkwaardig blijft een zaal te bezoeken waarin iedereen even oud is als jou, en toevallig een paar jaar dezelfde schoolklassen bevolkte.

Verder prijkt er nogal wat journalistiek werk in dit boek. Variërend van de onvermijdelijke reisreportages, tot een soort portret van de tennisser John McEnroe.

Maar bovenal beviel dit boek me door Theroux’s literaire beschouwingen. En dat zelfs in de wetenschap dat hij vrijwel niets van dat werk heeft opgenomen. Honderden boekrecensies waren er verder nog, geschreven tussen de jaren zestig en de jaren tachtig. Alleen was Theroux achteraf vaak nogal verbaasd over de harde woorden, die hij had gewijd aan soms al weer vergeten boeken; daardoor weigerde hij deze te rekenen tot het beste dat hij schreef.

Toch is dat spijtig. Zijn persoonlijk getinte portretten van V.S. Naipaul en V.S. Pritchett bijvoorbeeld, doen verlangen naar meer; en dan niet per se over deze auteurs alleen.

Verder tekenende citaten uit het boek, leken me onder meer die hieronder. Tegelijk geldt ook dat er in de meeste stukken niet éen zin of paragraaf uitspringt, maar juist het geheel Theroux’s gedachten het beste toont.

scheiding

The nearest thing to writing a novel is travelling in a strange country. Travel is a creative act — not simply loafing and inviting your soul, but feeding the imagination, accounting for each fresh wonder, memorizing and moving on. [140]

scheiding

Afghanistan is a nuisance [109]

scheiding

History can seem as simple as our personal past, and the memory’s mechanism for simplifying can mislead us into believing history to be no more than anonymous leaders and featureless emblems, and historical change having something to do with the algebra of dates or the inevitability of armies. [229]

scheiding

We have a handful of reliable book reviewers in America, which is a pity; but it is a far greater pity that reviewing is seen to be so despicable a labor that it is done — when it is done at all — by nonentities on the Entertainment Page. [275]

scheiding
Paul Theroux, Sunrise With Seamonsters
365 pagina’s
Penguin Books 1986, oorspronkelijk 1985

[x]