Alles verandert ~ Nico Wilterdink e.a. red.

► door: A.IJ. van den Berg

Toen Goudsblom afscheid nam als hoogleraar Sociologie in Amsterdam, kreeg hij dit liber amicorum cadeau. Daarin blikten vrienden, leerlingen, en collega’s terug op hun contact met hem, of lieten zij zich inspireren door een thema uit zijn werk. Tezamen vormen deze beschouwingen, voor een buitenstaander, een opvallend rijk portret.

Voor mij had dit boek alleen al nut, doordat het me een kader bood om al die andere boeken van Goudsblom te plaatsen. Al hielp daarbij zonder meer mee dat ik deze merendeels al eens gelezen had; en er al een eigen meninkje over vormde. Het is een grote rijkdom om dezelfde titels of ideeën nogmaals belicht te zien door iemand die er meer over weet.

Ook vond ik het prettig om iets over de receptie van al dat werk te leren.

Nu is wel een probleem, zoals met haast elke wetenschappelijk publicerende auteur, dat ik op zich niets hoef met de ideeën van Goudsblom. Ik blijf vooral lezer. En daarmee een passieve consument. Voor mij is hij éen uit een rij van vele interessante denkers. Invloed op mijn activiteiten zal niet aanwijsbaar zijn.

Dit maakte dat het boek me ook op buitensloot een bepaalde manier. Ik kreeg kennis aan een groep mensen die een groot tal waarden deelden; of die doorgaven aan elkaar. Daarbij een sektarisch soort enthousiasme tonend, dat bepaald eng was geweest, had ik Goudsblom’s werk niet uit mijzelf gewaardeerd.

Soms roept een vriendenboek ook de spijt op bij een buitenstaander dat er zo zelden vijandboeken worden opgesteld.

Interessantste ontdekking? Wat Goudsblom over taal heeft gezegd en geschreven, en er mee heeft gedaan. Mede door zijn voorbeeld zijn er nu sociologen en andere wetenschappers actief die leesbaar weten te schrijven; en zich niet verbergen achter imponerend jargon of indrukwekkende formules. Die aforismenbundels van hem hadden meer nut dan alleen het leuk van de krachtige zin. Die boeken laten ook zien dat taal een ijzig precies instrument kan zijn voor wie het woord goed leert te gebruiken.

Alles verandert
Opstellen voor en over J. Goudsmit

Onder redactie van
Nico Wilterdink, Johan Heilbron, en Abram de Swaan
390 pagina’s
Meulenhoff, 1997

[x]