‘Rink van der Velde’ ~ Bylage by De Moanne

► door: A.IJ. van den Berg

Elders duid ik Trinus Riemersma’s roman De reade bwarre aan als het boek dat me overtuigde dat het Fries als literaire taal iets kon betekenen. Alleen is dit een halve leugen.

Als het werk van Rink van der Velde [1932 – 2001] er niet was geweest, had ik misschien wel nooit een bek gezet op al dat Fries.

Daarbij speelt behoorlijk mee dat Van der Velde het leuk vond om met de taal te spelen. Zijn kroegverhalen lijken haast geschreven te zijn om mooie uitdrukkingen en half vergeten zegswijzen te kunnen demonstreren.

En ook het Nederlands in dorpskrant het Bokwerder Belang was niet zo opvallend afwijkend van de norm geweest, als hij daarbij niet alle eigenschappen van het Fries had gebruikt.

Voor de gemeente Smallingerland was 2010 het Rink van der Velde-jier. Waarom weet ik niet. Misschien omdat hij in 1960 als schrijver gedebuteerd is; opvallend genoeg dan ook nog met een Nederlandstalige roman; De kleine kolonie. Onderdeel van dit jaar was de opvoering van een openluchtspel, een symposium met lezingen, en de uitgave van dit gedenkschrift; dat als bijlage verscheen bij het culturele tijdschrift De Moanne.

De lezingen van dat symposium staan hier dan weer in afgedrukt; zoals dat gaat. En deze verhalen van André Bralts en Piter Boersma gaan over de grote rol die de oorlog speelt in het werk van Rink van der Velde.

Staat er onder meer nog een niet eerder gepubliceerd interview in met Van der Velde, een beschouwing over de schrijver in Frankrijk, waar zijn eerste boeken gesitueerd zijn, en stukken die een minder bekende kant van de man laten zien. Zo was zijn betrokkenheid bij de boekenmarkt in Drachten, en het colporteren met Friese boeken ooit groot.

Gaf dit alles nu aanleiding om naar een biografie te verlangen, zoals een wens is die iemand uitspreekt in dit geschrift? Nee, maar dat komt ook door mijn bezwaren tegen de biografie als genre. Het was in elk geval goed om eens serieuze beschouwingen te lezen over een auteur, die me bij leven vaak te makkelijk werd weggezet als stukjesschrijver, of, nog erger, verteller.

‘Rink van der Velde’
56 pagina’s
Bylage by De Moanne, nr 7, septimber 2010

[x]