Noch einmal für Thukydides ~ Peter Handke

► door: A.IJ. van den Berg

Bij het lezen van Handke gaat het mij om zijn taal. En vervolgens om de roes die zijn taal oproepen kan. Want, wereldschokkende ideeën heb ik aan hem niet te danken. Weliswaar bevatten veel van zijn boeken — de aantekenboeken vooral — tal van treffende observaties. Alleen merkt Handke dan doorgaans iets kleins op, dat anders ongemerkt voorbij was gegaan.

Hierdoor is er iets merkwaardigs aan zijn boeken. Die laten me toe, of ze sluiten me buiten. Als de taal tot me spreekt, is het goed. Maar springt er tijdens de eerste pagina’s niets over, dan kan het plots heel moeilijk worden om ooit nog in zo’n tekst binnen te komen.

En Noch einmal für Thukydides was zo’n buitensluiter. En bundel waar ik domweg niet in kwam. Terwijl het een twintigtal korte scènes bevat, die me dus telkens opnieuw een kans hadden geboden binnen te treden, en contact te krijgen met de auteur.

Het was met deze uitgave alsof Handke telkens een foto, of zo’n Vine video van vijf seconden, navertelde in woorden. Nadruk leggend op details die anders ongezien zouden zijn gebleven.

Alleen gebeurt er niets bijzonders in dat beeld — voor mij als lezer tenminste.

Hoogstens kregen sommige locaties ongewild nog een lading. Peter Handke beschreef nogal wat plekken in het toenmalige Joegoslavië. En dat slechts kort voor daar een burgeroorlog kwam, waarop zo’n plek plots in een ander land kwam te liggen; nog afgezien wat er ter plaatse meer had kunnen gebeuren.

En zoiets vind ik dus merkwaardig. Dat je een schrijver een heel eind kunt volgen, en waarderen, tot in de schetsen van zijn aantekenboeken aan toe, waarin zijn taal slechts paragrafen van éen regel kerft, en het boek nooit een ritme krijgt; noch een vraag oproept; of iets anders waardoor verder lezen vanzelf zou gaan. En dat zo’n zelfde auteur dan ook een heel boek kan schrijven dat alweer vergeten is op het moment van dichtslaan.

Peter Handke, Noch einmal für Thukydides
Ergänzte Ausgabe

112 pagina’s
Residenz Verlag, 1995

[x]