Met twee potten pindakaas naar Moskou ~ Karel van het Reve
Ik moet dit boek ergens in de jaren tachtig voor het eerst gelezen hebben, toen Moskou nog altijd hoofdstad van een communistische heilstaat was. De omwenteling kwam daarna nog onverwacht snel. Maar al relatief kort daarop zou Met twee potten pindakaas naar Moskou uitsluitend nog beschrijvingen van een dystopie bevatten die niet meer was.
Tenminste, zo lees ik het boek nu. Als geschiedschrijving van wat ooit was, met soms verbazingwekkende beschrijvingen die aan een veel langer verleden doen denken. Al is meest verbazingwekkend nog wel de flaptekst, die enkel uit een briesende recensie over dit lasterlijke werk bestaat van communistisch voorman Marcus Bakker. [*update 3 iii 2009, die blurb was een pastiche van Karel van het Reve zelf. Zo geeft hij toe in het tweede uur van het Marathoninterview uit 1986].
Al verbaasden mij dan ook heel vanzelfsprekende dingen in de tekst. Bijvoorbeeld dat Van het Reve gewoon met zijn eigen auto naar Moskou reed, om daar correspondent voor Het Parool te worden. Weliswaar moest hij daarvoor via Scandinavië en Leningrad omrijden, maar het kon gewoon.
Helaas gaat bijna de helft van dit boek op aan drie lange stukken over de Russische revolutie die me werkelijk geheel niet interesseren. Daarentegen worden de contacten die Van het Reve had met Russische dissidenten in amper een zesde van de totale tekst afgedaan, waarschijnlijk omdat hij in 1970 nog mensen in gevaar bracht door al te open te zijn over het intellectuele verzet tegen het communisme. Toch zou ik daarom voor een vermeerderde heruitgave willen pleiten, waarin ook de herinneringen zijn ondergebracht die hij later nog over zijn tijd in Moskou publiceerde.
Nu was het boek wel erg dun.
RSS feeds