Verzameld werk 7 ~ Karel van het Reve
Zeven delen telt het Verzameld werk van Karel van het Reve uiteindelijk. En nu ik ze allemaal heb doorgenomen, werpt zich de vraag op of het de moeite waard is om deze collectie geheel te bezitten.
En dan aarzel ik. Terwijl deze vraag over enkele jaren al heel anders ligt, als er lezers zijn die niet met Van het Reve opgroeiden.
Van verzamelde werken is het vooral mooi dat ze bestaan. Helemaal als ze zo zijn opgezet als deze reeks; omdat er telkens ook zo prettig veel ongebundeld werk in de delen werd opgenomen; dat nergens anders te vinden zal zijn. Vooral bibliotheken moeten zulke verzamelwerken absoluut in huis hebben. Maar voor mij als lezer geldt inmiddels dat ik het ene boek nooit mooier vind dan een ander omdat het meer bladzijden telt.
Verzameld werk deel 7 van Karel van het Reve bestaat bijvoorbeeld voor het grootste deel uit twee verzamelbundels met columns. En in het hier opgenomen Luisteraars! [1995] zijn de teksten verzameld die Van het Reve elke maand uitsprak voor de Wereldomroep. In Achteraf werden dan weer de beste columns verzameld uit de gelijknamige rubriek die de schrijver had in Het Parool.
Die twee boeken staan al heel lang bij mij in de kast. Beide zijn meermaals gelezen. Aan Achteraf en Luisteraars! kleeft bovendien dat ik deze uitgaven kocht op het moment van verschijnen, en de wetenschap dat Van het Reve zich nog met de totstandkoming had bemoeid.
Deze boeken zijn me daarmee dierbaarder, als object, dan dezelfde teksten in een verzamelband ooit kunnen worden. Zelfs al prijken soms de krantentekeningen van Peter van Straaten nu wel bij de Achteraf-columns, waar die in de oorspronkelijke boekuitgave ontbreken.
Deel 7 bevat verder een uitgebreid register, voor de hele reeks.
Opgenomen werd ook een bescheiden tal pagina’s met nooit eerder gebundeld werk — waar eerdere delen vaak honderden pagina’s van dergelijke teksten tellen, zijn dat ditmaal net dertig. Tegelijk bevatten die bladzijden bijvoorbeeld wel een lijst van boeken die Karel van het Reve met regelmaat herlas. Daartoe horen dan de Sudelbücher van Lichtenberg, maar ook een thrillertje als Blood Sport van Dick Francis.
Meest blij werd ik evenwel van dat het boekje Apologie in deze band werd herdrukt, omdat dit ooit slechts in een oplage van 150 exemplaren verscheen; en daarmee typisch zo’n boek is dat vrijwel iedereen anders zou zijn ontgaan. In Apologie reageert Karel van het Reve soms wat zuinigjes op het liber americorum dat vrienden uitbrachten bij zijn zeventigste verjaardag.
Hoewel het idee hem bij voorbaat al niet aanstond dat boek te moeten lezen.
Maar Van het Reve had een voorbeeld. Zijn leermeester Becker reageerde ooit op zo’n huldeblijk door kalmpjes de feitelijke onjuistheden in alle loftuitingen te gaan corrigeren. Dus deed Karel van het Reve dat nu ook maar.
En goed, dan is Apologie waarschijnlijk volkomen onbegrijpelijk voor allen die Uren met Karel van het Reve niet kennen. Voor mij gold dat voorbehoud niet.
RSS feeds