Vliegende fiets ~ Bob den Uyl

► door: A.IJ. van den Berg

In 1979 vloog de Gossamer Albatros over het Kanaal, als eerste vliegtuig dat alleen de piloot als krachtbron had. De propeller werd aangedreven door een man op een fiets.

In 1986 kwam dit boekje uit, van de schrijver Bob den Uyl. En daarin noemt hij tal van mislukte pogingen van de mens om zich enkel door fietskracht van de aarde los te maken. Maar de Gossamer Albatros noemt hij niet, en dat vond ik bij het lezen merkwaardig.

De inhoud van dit boekje stoelt op twee bronnen; een Duits boek uit 1936, waaruit ook de illustraties werden overgenomen; en een Brits boek uit 1971. Logischerwijs stond de Gossamer Albatros daar niet in. En toch vond ik de omissie niet kunnen. Hoe vermakelijk het ook is om over de strijd te lezen van voor de Eerste Wereldbrand om meer dan tien meter per fiets door de lucht af te leggen.

Goed, Den Uyl heeft, eenmaal in zijn eigen tijd aangekomen, geen prijzend woord over voor al die superlichte vliegtuigen die het alleen doen als het niet waait. Maar dat is wel een erg algemene veroordeling voor iets dat hij verder niet beschrijft.

Zo dacht ik.

Bij het schrijven van dit boeklogje heb ik dan ontdekt dat al in 1976 een boekje met dezelfde titel was uitgekomen van Den Uyl, waarvan in deze uitgave niet gerept wordt. Waarschijnlijk is dit dus gewoon een ongewijzigde herdruk, wat toch merkwaardig mag heten gezien de ontwikkelingen in het onderwerp de jaren daarvoor.

Den Uyl fietste zelf veel. Hij heeft in zijn boeken ook uitgebreid verslag gedaan van de reizen die hij zo maakte. En zoals vrij normaal is bij fietsreizigers, trad dat voertuig ook in zijn dromen op. Ik ken dat verschijnsel goed. Bob den Uyl droomde eens na een lange beklimming niet meteen op hoge snelheid de afdaling in te gaan, maar juist ‘het luchtruim’ te kiezen.

Dit was de aanleiding voor dit boekje. Daarvan ben ik blij het toch eens onder ogen te hebben gehad, zonder het nu meteen onder de hoogtepunten in zijn oeuvre te willen scharen. Voor mij kleeft er te zeer de indruk aan dat Den Uyl heeft naverteld wat anderen allang voor hem hadden uitgezocht. Weliswaar gebeurt dit op amusante toon, maar toch is dat weinig.

meer Den Uyl op boeklog

Bob den Uyl, De vliegende fiets
39 pagina’s
Uitgeverij Vriendenlust, 1986

[x]opgenomen in het dossier: