Opkomst & Ondergang van de Zwarte Trui ~ Bob den Uyl

► door: A.IJ. van den Berg

Aan deze bundel verhalen van Bob den Uyl kleeft een herinnering waarvan ik niet helemaal weet of die klopt. Het staat me bij ooit heel erg nieuwsgierig geweest te zijn naar dit boek. Waarschijnlijk omdat het toen net was uitgekomen. Maar las ik Den Uyl al in 1982? Op mijn veertiende, vijftiende? Kende ik dat oeuvre toen al zo goed dat me de gedachte blij kon maken dat er meer van kwam?

Het kan. Het kan ook inbeelding zijn.

Zeker is dat ik dit boek bij die allereerste lezing tegen vond vallen — wat nu niet anders was. Om het titelverhaal. Omdat Den Uyl daarvoor iets verzonnen had, zonder daarbij maat te houden. Over wielerraces ging het, in afgesloten gebieden, zoals ondergronds. En over een complot van elitaire gokkers, en hup meteen daarbij maar werelddominantie.

In Opkomst & Ondergang van de Zwarte Trui staat alleen verderop nog een echte wielerreportage. Van toen Den Uyl een criterium in Brasschaat kwam bekijken, in het jaar dat Ocaña de Tour de France had gewonnen, maar alle publiek was gekomen om Merckx te zien. Dat moet daarmee in 1973 zijn geweest. En dit verhaal laat nogal pijnlijk zijn dat Bob den Uyl niet dingen moest gaan verzinnen, omdat de werkelijkheid in zijn beleving al vreemd genoeg wordt.

Het boek bevat verder onder meer enige reisverhalen, met uitstapjes naar de Belgische kust, Rijssel, of Wuppertal-Elberfeld. Maar ook maakte hij een vaartochtje, dat een wat bedachte indruk maakte.

En Den Uyl was even op Schier, waar hij een vos zag. Wat niet kon volgens de lokale bevolking, want er zijn geen vossen op de Waddeneilanden.

Maar merkwaardig genoeg was er, toen ik dit las, net sprake van een kleine vossenplaag op Vlieland; die uitgeroeid zou worden.