Mirrors ~ Eduardo Galeano

► door: A.IJ. van den Berg

Ik heb veel van Galeano gelezen; misschien wel alles dat van hem in het Nederlands vertaald werd. En dit was alleen al omdat hij me telkens blijft verrassen.


Hoor Galeano het verhaal voorlezen bij de illustratie op het kaft :
2.20 minuten

Maar zijn nieuwste boek, Mirrors, de Engelse versie van Espejos — waarvan wel nooit een Nederlandse versie zal verschijnen, gerekend naar wat met zijn laatste boeken gebeurde — verraste me nu eens bijna niet.

Dit was raar. En mij op een bepaalde manier niet aangenaam.

Nu is Mirrors op zich een eminent leesbaar boek. Galeano doet er de hele wereldgeschiedenis in, maar dan vanuit de machtelozen beschreven, en heeft daarvoor zeshonderd verhalen nodig. In stijl en opzet lijkt het erg op de drie boeken van de Kroniek van het vuur, waarin hij al een alternatieve geschiedenis van Latijns-Amerika schreef.

Maar die Kroniek was vaak gebaseerd op eigen onderzoek; en fascineert alleen al door de vele feiten en feitjes die Galeano had weten op te pikken. Kwam daar zijn unieke manier van vertellen nog bij; door alles tot werkelijk de kern terug te snoeien, en daarmee als vanzelf poëtisch te worden.

Zelfs als hij oninteressant is, valt bij Galeano nog de kracht van diens schrijven op.

Mirrors leek me vaak gebaseerd te zijn op archiefonderzoek van anderen. Op teksten ook die ik misschien al kende. Dus in plaats van uniek materiaal te lezen, dat op een eenmalige manier verteld werd, moest ik het nu net wat te vaak alleen doen met Galeano’s unieke stijl van schrijven. Terwijl er toch ook genoeg in stond dat ik nog niet wist, zoals het vignet hieronder over Vivaldi.

Hij herhaalde ook verhalen uit de Kroniek van het vuur, al gebeurde dit nooit letterlijk.

Dus, al ga ik dit jaar geen rijker of ambitieuzer boek lezen dan dit, dan nog is de standaard van zijn andere werk zo hoog, dat deze Galeano niet tot het beste hoort in zijn oeuvre. En daar voelde ik teleurstelling over, omdat mijn verwachtingen zo groot waren. Terwijl ik uren met dit boek heb doorgebracht, zonder me daarbij ook maar een tel mee te vervelen.

Dan leert een interview me dat Galeano bijna dood was aan de kanker, en dat het schrijven van dit boek hem kracht gaf voort te gaan; en dan verschuift mijn oordeel weer.

Enfin, Mirrors is niet alleen rijk, en ambitieus, Eduardo Galeano maakt in het boek nog eens duidelijk altijd de kant van de machtelozen te kiezen. Dit moet wel de titel in het oeuvre zijn met de felste klachten over de achterstelling van vrouwen in alle eeuwen, en alle culturen; en dat aspect is nieuw.

Maar misschien dat er door die stellige partijdigheid ook wat te weinig lucht naar mijn zin zat in dit boek.

Enige vooruitgang heeft de mensheid op sommige gebieden toch wel geboekt — ondanks dat sommige rot niet uit te roeien lijkt.

undefined

Resurrection of Vivaldi

Antonio Vivaldi and Ezra Pound left indelible footprints in their passage through time. The world would be a much less liveable place if it weren’t for the music of one and the poetry of the other.

But Vivaldi lay silent for two centuries.

Pound brought him back. The strains the world had forgotten opened and closed the poet’s radio show from Italy, which broadcast Fascist propaganda in English.

The program earned Mussolini few if any sympathizers. But the Venetian musician gained worldwide adoration.

When Fascism collapsed, officers from the United States put Pound in a barbed-wire cage outdoors so that people would lob coins at him and balls of spit, and later on they sent him to an asylum for the insane.

[306–307]

* bovenstaand geluidsfragment kwam uit dit interview uit mei 2009, bij Democracy Now.

Eduardo Galeano, Mirrors
Stories of Almost Everyone

391 pagina’s
Nation Books, 2009
vertaling uit het Spaans van: Espejos: Una historia casi universal, 2008

[x]