Dirkjan 13 ~ Mark Retera

► door: A.IJ. van den Berg

Meest geslaagd in Dirkjan 13 is een reeks mislukte grappen. Achterin. Als op de laatste pagina’s de ‘bloopers’ uit het stripalbum langskomen. Ofwel: als enkele grappen uit het boek herhaald worden, maar dan zonder clou. Omdat er vlak daarvoor nog net wat mis gaat.

Deze truc werkt vanzelfsprekend alleen bij lezers die net het hele album uit hebben. De variatie valt pas op bij wie nog weet hoe de eigenlijke grap wel ging.

En zo’n metagrap beschouw ik als dé kwaliteit van de Dirkjan-strips. De makers daarvan vinden altijd nieuwe manieren om bestaande verwachtingen te ontregelen.

Al gebeurt dat wel het vaakst door met clichés te spelen uit de hedendaagse cultuur.

De omslag van Dirkjan 13 toont de gorilla Bokito. En deze speelt mee in een lang verhaal aan het slot van het boek, dat dan eigenlijk een parodie is op filmclichés over het Amerikaanse gevangenisleven.

Opvallend is dat dit album de actuele aanleiding voor dat verhaal ook geeft, door een screen grab van de de Volkskrant-website te tonen.

Belangrijkste andere vervolgverhaal is dat van het restaurant dat Dirkjan en Bert exploiteren. Waarbij zij nu nooit eens goed kunnen doen in de ogen van de lokale eethuisbespreker — een smurf nota bene met een vocabulair. Misschien omdat zij hem ooit voor lul hebben gezet.

[* illustratie uit het besproken boek. Click voor groter ]

En Superman maakte zijn zeer welkome comeback in dit album uit 2007. Waarin hij een stelletje blijkt te zijn met de Hulk; dat meer deelt dan hun superkrachten. Maar hoe vertellen ze dat hun ouders?

Superman heeft overigens ook een baan als toiletjuffrouw in dit album. En alleen dat al maakt dat ik het jammer vind hoe Nederlands de strip Dirkjan is; en hoe veel harder zo’n grap zou aankomen in een land waar ze superhelden wel serieus nemen.