Reflex | 2 ~ Dick Francis
Ergens zag ik een recensent de thrillers van Dick Francis beschrijven als sprookjes voor volwassenen. Als vertellingen over tegenslag waarin de held, tegen alle weerstand in, toch de eigen beperkingen overwint, allereerst, en daarmee uiteindelijk ook de grote moeilijkheden weet op te lossen die zich hebben aangediend. Boeken kortom die de lezer de hoop bieden dat ook zij nog eens zo standvastig kunnen zijn, als het er werkelijk op zou aankomen.
En die omschrijving klopt wel, en ergens ook niet. Want, zo veel thrillers tonen een vergelijkbare ontwikkeling. En al de boeken zijn betrekkelijk veilig ook, omdat het kwaad er uiteindelijk in overwonnen wordt. Ze leefden nog lang en gelukkig. Alleen verklaart dit voor mij dan niet waarom ik wel Dick Francis kan lezen, en herlezen, en de meeste van zijn collega’s me zo gauw vervelen.
Ik pakte Reflex er nog eens bij, voor de vierde keer van mijn leven waarschijnlijk al sinds mijn tienerjaren. Omdat het boeklogje over de vorige leesbeurt in 2007 nogal kort en zuinig uitviel. Terwijl ik deze roman toch had geclassificeerd ooit als éen van de beste van allemaal.
Was daar recent op boeklog bovendien Crossfire, dat weliswaar is uitgegeven met de naam van Dick Francis groot op het omslag, wat geschreven werd door diens zoon Felix. Die de succesformule gewoon kon voortzetten, omdat er al zo veel aan patronen vastligt bij deze boeken.
Crossfire verhield zich tot de goede romans van Dick Francis als een karikatuur tot een levensecht portret. Dat is Felix Francis waarschijnlijk niet eens kwalijk te nemen. Alleen hebben karikaturen ook weleens de eigenschap om de blik te scherpen waarmee het origineel bekeken kan worden.
Zo klaagde ik over de beperkte hoeveelheid personages in Crossfire, terwijl dat probleem waarschijnlijk opgaat voor al de boeken van Dick Francis; want Reflex leidt aan hetzelfde euvel. Is de snoodaard bovendien in vrijwel alle boeken een nogal dominant aanwezige nouveau riche; wat het niet moeilijk maakt om in een volgende Francis al meteen te spotten wie de vijand vermoedelijk zal wezen.
Maar, Reflex is inderdaad éen van de betere boeken van Dick Francis. Wat misschien alleen al komt doordat de schrijver er een autobiografisch element in verwerkt heeft. Francis was ooit zelf een een succesvol jockey op de steeplechase, die pas na deze carrière ging schrijven. Want, zoals voor alle sportmensen geldt, op een gegeven moment worden die te oud voor hun vak omdat het lichaam zo veel minder aan kan. Steeplechase-jockeys vallen ook nogal eens ongelukkig bovendien; en herstellen daar steeds slechter van.
En dat dilemma over hoe het nu verder moet, heeft de schrijver ook meegegeven aan de hoofdpersoon van dit boek, Philip Nore. Weliswaar fotografeert deze jockey op leeftijd, alleen lijkt het hem onmogelijk daar voldoende geld mee te verdienen. Hij ziet zichzelf nog niet leuren met zijn werk.
Duikt bovendien zijn grootmoeder ineens op zijn leven, met wie hij niets te maken wil hebben, omdat zij haar dochter, zijn moeder, verstootte toen ze zeventien was en zwanger met hem. Grootmoeder zal spoedig sterven, en zij eist dat Philip op zoek gaat naar zijn halfzus, om de erfenis, want zijn inmiddels overleden moeder heeft nog een ander kind gebaard, van een andere vader.
Krijgt Philip Nore bovendien werk van een overleden fotograaf in handen, die dit gebruikte om anderen mee te chanteren. En om uit te zoeken wat er precies speelde, wordt Philip zelf tot chanteur; wat hem vanzelfsprekend kwade vijanden oplevert.
Het beste aan Reflex is evenwel dat het verhaal onvoorspelbaar verloopt. De schrijver bracht telkens sneller weer een nieuwe wending in dan ik als lezer verwachtte.
En goed, ja, Crossfire had me recent iets te duidelijk gewezen op de sjablonen in boeken als deze. Tegelijk maakte zelfs dat bij het lezen niet eens uit.
RSS feeds