Trust Me ~ John Updike

► door: A.IJ. van den Berg

In eindejaarslijstjes dook de titel ineens weer op. Over John Updike [1932 — 2009] verscheen dit jaar een biografie, van Adam Begley. En daar heb ik nogal wat recensies over gelezen — juist om het boek vervolgens zelf gerust te kunnen overslaan.

Mijn beeld van Updike is compleet genoeg, door het lezen van diens werk. Een biografie kan daar niets aan toe- of afdoen. Nog afgezien van al mijn andere bezwaren tegen de schrijversbiografie als genre.

Wat overigens niet betekent dat ik John Updike of diens obsessies inmiddels zou begrijpen.

Trust Me was zijn zevende verhalenbundel — of zijn negende als ik het feuilleton meetel over de Joodse schrijver Beck. Updike was rond de vijftig toen hij de meeste verhalen in deze uitgave schreef; ik meldde het al eens eerder.

Ik las dit boek dan ook al vaker. De Nederlandse vertaling is al zeker vijfentwintig jaar in mijn bezit.

Herlezing duurde ditmaal evenwel een enorm lange tijd. Mij was namelijk al snel iets opgevallen aan het boek. Bijna elk van de tweeëntwintig verhalen gaat over relaties. En bij deze auteur gaat het in die verhalen met een man en een vrouw als de belangrijkste personages vervolgens zo vaak om hetzelfde.

Het hele oeuvre van Updike is daarom ooit dodelijk accuraat door iemand samengevat in de frase “Old People Fucking”.

Waar op zich nog niets op tegen hoeft te zijn.

Alleen moet de eerste vraag bij het begin van een verhaal niet meteen zijn: ‘is dit weer zo’n oudemannen-neukverhaaltje’? Want dat maakt dan namelijk meteen al niet meer nieuwsgierig naar meer. Alle onbevangenheid is weg.

Mede hierom hoef ik die biografie van Begley ook niet te lezen overigens. Dat Updike zijn korte verhalen vaak baseerde op wat er in zijn eigen leven was voorgevallen, geloof ik zo ook wel. Anders is die obsessie niet te verklaren dat hij het telkens weer met een net andere vrouw moest doen.

Al is het sociologisch vanzelfsprekend interessant dat Updike’s generatie erg jong trouwde en kinderen kreeg, en in de jaren zestig ook nog net wat van alle nieuwe vrijheden wilde en kon meepikken. Zelfs als dat niet met de eigen partner was.

Het sterkste verhaal in Trust Me vond ik opnieuw ‘The City’ — wat gaat over een man die plots in een vreemde stad in het ziekenhuis wordt opgenomen. Decennia nadat leeftijdsgenoten hun blindedarmontsteking hadden gehad, kreeg hij de zijne pas. Maar op zijn leeftijd kiezen doktoren dan voor zekerheid, en opereren ze niet meer via een discreet sneetje.

Toegegeven, zelfs de relatieverhalen in deze bundel zijn heel niet slecht. Daar is altijd wel een gebaar of observatie in terug te vinden dat uiterst authentiek aandoet, en toch niemand eerder op deze manier beschreef.

Aan enige mate van voorspelbaarheid leiden deze verhalen alleen wel. Waardoor ik bij het lezen me ook veel meer focuste op de taal, dan op het geheel.

Dit boek moest de eerste vijfentwintig jaar dus maar niet meer.

John Updike, Trust Me
Stories

249 pagina’s
Penguin Books 1988, oorspronkelijk 1987

[x]