Pigeon Feathers, and Other Stories ~ John Updike

► door: A.IJ. van den Berg

Dit is éen van mijn favoriete boeken aller tijden, en dat dwingt mij nu hier tot de onmogelijke taak uit te leggen waarom dan wel.

Wat maken deze verhalen uniek? Waarom heb ik zelfs in het verleden moeite gedaan enkele te vertalen; om ze zo grondig te lezen dat me misschien meer duidelijk zou worden over het geheim van Updike’s verhaalkunst.

Daarbij gaat het gaat om taal, natuurlijk. Om het ritme van de woorden. Om hoe die inzoomen, of vooruitkijken, of juist weer terugblikken. Om hoe de schrijver elk moment verhevigen kan, zelfs door er even afstand van te nemen.

Het verhaal A&P uit dit boek schijnt zo ongeveer stuk gebloemleesd te zijn in bundels voor het Amerikaanse onderwijs. Toch is het éen van mijn grote favorieten. Al leerde ik dan later dat het verhaal oorspronkelijk nog even doorging, maar een redacteur van het tijdschrift ‘The New Yorker’ een eerder moment aanwees als logischer eind. Sindsdien voelt A&P te kort. Alsof me wat onthouden is.

Should Wizard Hit Mommy? is ook al zo’n eeuwige favoriet van mij. Maar waarom? Het hele verhaal gaat over weinig meer dan een vader die een verhaaltje vertelt aan zijn dochtertje, vlak voor het slapengaan. Alleen is het kindje wat bokkiger als anders, waardoor de vader improviseren moet.

Maar daardoor wordt ook weer zo subtiel iets van een conflict in het gezin opgeroepen dat het verhaal een extra lading krijgt.

Het ongezegde is zo groot, en toch zo aanwezig in deze verhalen, die Updike tamelijk achteloos allemaal voor zijn dertigste schreef. En de magie van dit boek blijft, zelfs bij de zoveelste keer herlezen.