Vertrouw op mij / Trust me ~ John Updike

► door: A.IJ. van den Berg

De zevende verhalenbundel die John Updike liet uitgeven maar liefst, als de boeken over die rare schrijver Bech niet meetellen, en daarmee het werk van een inmiddels zeer ervaren meester. Al vind ik enkele van zijn allereerste verhalen helemaal onovertroffen, dus was het meesterschap er al vroeg.

Updike schreef deze verhalen met enkele uitzonderingen allemaal in de jaren tachtig. Dat is geen triviale informatie, omdat hij de neiging heeft personages van zijn eigen leeftijd te creëren, en zich bezig te houden met wat hen allemaal treft. Updike werd geboren in 1932, en dus zijn ook de meeste hoofdpersonen in dit boek rond de vijftig.

Dat geeft ze een verleden, en toch ook nog verwachtingen. Vaak is er een radicale breuk geweest, niet zelden een scheiding. En personages beseffen zich vaak dat hun nieuwe leven weliswaar veel gebracht heeft, maar dat het oude rijkdommen had die voor altijd verloren zijn gegaan.

Er staan een paar verhalen in dit boek die me koud lieten, omdat Updike daarin geen moment het belangrijkste personage leven weet te geven. Maar in de verhalen waarin hem dat wel lukt, is hij onweerstaanbaar groots. Lees ‘The City’, ‘Killing’, ‘Still of Some Use’. Daarin slaagt hij erin stemmingen te verwoorden die nooit eerder zo in taal gevangen zijn, maar perfect herkenbaar worden. Dan is zijn meesterschap zo groot dat het lezen van een paar bladzijden volstaat voor een dag, om alle andere lezen tot oppervlakkig geblaat te maken.

Vanwege die rijkdom heb ik dit boek zowel in het Engels als in de vertaling gelezen. Elke versie gaf me toch weer wat anders. Hoe goed mijn Engels ook is, soms kan een vreemde taal een drempel zijn aan het eind van een dag. Weliswaar geeft het origineel het meest, maar toch bood de Nederlandse versie me soms ineens een zin waar ik in het Engels overheen gelezen had.

Alleen verbaast het me altijd weer hoe slecht vertalers details uit het leven in de VS begrijpelijk weten te maken. Dat is ergerlijk.