Curve of Binding Energy ~ John McPhee
Twee mannen nemen de lift in het World Trade Center in New York, stappen op een willekeurige verdieping uit, en bespreken dan wat het effect zou zijn voor het gebouw als daar een klein atoombommetje zou ontploffen.
Ik las The Curve of Binding Energy van John McPhee al ruim voor 9/11. Dus was ik vergeten dat hij in het boek met zijn hoofdpersoon op stap gaat, om vernietigingsscenario’s te bespreken. En dat éen zo’n scenario nog eens uitgevoerd zou worden. Zij het dan zonder atoombom — door vliegtuigen te gebruiken als molotovcocktail.
Er komt nogal wat vernietiging voor ook in het boek.
McPhee portretteerde in The Curve of Binding Energy de Amerikaan Ted Taylor [1925 — 2004]. Die in zijn jonge jaren een door het militair-industrieel complex aanbeden genie was. Omdat het hem zo goed lukte de atoombom te miniaturiseren — zonder dat het explosief aan uitwerking inboette. En die daar later spijt van kreeg.
Niet alleen militairen maakten toen namelijk meer gebruik van uranium, en plutonium. Ook de civiele industrie kon daarover beschikken; sinds het principe van atoomsplitsing werd gebruikt om energie op te wekken in kerncentrales. En het benauwde Taylor nogal dat er daar nauwelijks controle leek te zijn op wat er met deze materialen gebeurde — die in verkeerde handen zo makkelijk de bouwstenen zouden zijn voor de ultieme terroristische bom.
Om dit verhaal, en daarmee Taylor’s angst, aannemelijk te maken, geeft McPhee nogal wat natuurkunde in het boek. Maar het is niet hierdoor dat het niet tot mijn favorieten hoort van de auteur.
Het boek is wat achtergebleven in de tijd. Wat nu eenmaal kan, omdat het stamt uit het begin van de jaren zeventig, en over technologie gaat.
Punt is ook dat er toen nog bewustwording moest groeien over de gevaren van kernenergie überhaupt. Harrisburg moest nog gebeuren. Tsjernobyl. Om nog te zwijgen van Fukushima.
En, de Koude Oorlog verkilde alles nog. Ted Taylor mocht in het boek nog een heleboel dingen niet vertellen over de bommen die hij ontwierp, of de principes daarachter, waar nu gewoon hele Wikipedia-pagina’s aan gewijd zijn. Met plaatjes en al.
Mede daardoor blijft wat in het midden of Taylor’s vrees nu reëel is of niet.
Veertig jaar later weet ik: er is geen enkele terroristische organisatie geweest die zelf in een achterkamertje een atoombommetje geknutseld heeft. Dat de Amerikanen bepaalde landen van alles verwijten, is iets anders. Maar deze landen bouwen hele installaties; die zijn zichtbaar met iets bezig, dat zowel voor een goed als een kwaad doel is te gebruiken. Terwijl bommenbouwen volgens Taylor kan zonder reactoren en andere grootschalige inzet.
Wel komen critici van Ted Taylor aan het woord in het boek die zeggen dat hij overdrijft. Dat Taylor te zeer denkt dat iedereen als hij is. Een genie in het ontwerpen van bommen. Terwijl hij in zijn eentje de hele industrie al twintig jaar vooruit was.
En de geschiedenis lijkt hen gelijk te geven. Tot nu toe.
Taylor voorspelde ook dat het World Trade Center na een ontploffing om zou knakken, als een gevelde boom, en deels in de rivier zou vallen. Niet alles kon hij voorzien.
RSS feeds