Gouden woorden ~ Gerrit Komrij

► door: A.IJ. van den Berg

Ooit besprak een recensent het meesterwerk Humeuren en temperamenten met de woorden: alweer een bundel opgewarmde krantenstukjes van Gerrit Komrij. Ik weet niet of het daaraan ligt, maar sindsdien staat er nooit meer in zijn bundels of de inhoud al eens ergens eerder werd gepubliceerd. Terwijl Gouden woorden toch gewoon de naam van Komrij’s huidige rubriek op de achterpagina van NRC-Handelsblad is. Daarin beschouwt hij vrijwel iedere donderdag de actualiteit via een vaak opvallend dom citaat van iemand.

Er wordt ook nogal wat onnozels gezegd in de media.

De zeventig columns in deze bundel beslaan de actualiteit vanaf de flirt tussen PvdA en CDA bij de vorming van het kabinet Balkenende 2 tot en met de afslachting van Theo van Gogh. Daarbij zijn zowel citaat als kritiek steeds toegelicht met twee regeltjes nieuws. Maar een inhoudsopgave ontbreekt, evenals een register met eigennamen. Terwijl bij mij nu al niet altijd meer duidelijk was waarom iemand genoemd moest worden. De LPF-er Maas bijvoorbeeld?

Steeds maar reageren op de actualiteit heeft als grote gevaar dat de reacties bij bundeling al verouderd zijn. Dat speelde nu toch al degelijk een paar keer mee. Als de om niets opgestookte opwinding eenmaal afgekoeld is, wordt het later moeilijk om nog te zien waarom iets tot zo veel gekrakeel moest leiden.

Komrij redt zich dan vaak nog wel door zijn schrijfkunst, en toont bovendien een scherpe blik te hebben. Maar dat allemaal maakte op het moment zelf altijd een veel grotere indruk. Al hebben sommige woorden in dit boek op zich eeuwigheidswaarde:

Ik geloof dat ik hiermee de definitie van de Nederlandse politiek te pakken heb. De regering stelt te rooskleurig voor. Het parlement mokt. De regering belooft beterschap. Het parlement glundert.

Waarna van voren af aan.

Nee, dit is wel degelijk een bundel met opgewarmde krantenstukjes; kliekjes van wat me al eens voorgezet was. Niets ten nadele daarvan, zo pakt de schrijver tweemaal geld voor die ene inspanning, en dat is alleen maar slim. Maar waarom moest het allemaal zo liefdeloos bij elkaar geharkt op de markt komen? Had er tenminste een vergeetwoordenboek aan toegevoegd, zoals in Horen, zien en zwijgen.

Nu steekt het mij slechts wat oppervlakkige meninkjes te hebben gelezen. Een diagnose over de puistjes en de huidschurft van de patiënt Nederland te hebben gezien, zonder iets meer te weten te komen over de rot die onderhuids voortkankert.

Gerrit Komrij, Gouden woorden
Of de jongste vaderlandse geschiedenis

160 pagina’s
Uitgeverij De Bezige Bij, 2005

[x]

nauw gerelateerd op boeklog:


© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden