Grote oversteek ~ A. Uderzo & R. Goscinny
De strip Asterix hield er een keurig ritme op na. In de Franse versie tenminste; toen Goscinny en Uderzo de verhalen nog samen maakten. Een avontuur thuis, in het dorp van de Galliërs, wordt telkens afgewisseld met een avontuur op reis.
De nummering van de Nederlandse vertalingen houdt zich alleen niet aan die oervolgorde. Waardoor ik deze zomer liever de Franse volgorde aanhoud, aftellend van het laatste boek dat Goscinny schreef tot het begin.
Of tot zo gauw de verhalen mij heel erg gaan vervelen.
Vorig jaar zomer duurde het bijvoorbeeld lang voor de stripreeks Lucky Luke ook echte volwassen grappen bracht. Daartoe moesten de verhalen eerst verschijnen in het blad Pilote; waarvan Goscinny nog even hoofdredacteur werd. En de Asterix-reeks schijnt tot Asterix en de Helvetiërs — het zestiende deel in de reeks — allereerst een kinderstrip te zijn geweest.
Terugkijkend naar mijn jeugd moet ik de albums zo ongeveer vanaf Asterix op Corsica, deel 20 uit 1975, hebben gekregen op het moment van verschijnen Ook De grote oversteek, deel 22, is daarmee éen van de boeken die het langst in mijn bezit zijn. En daarmee wordt het een boek dat werkelijk talloze malen gelezen en herlezen moet zijn.
Heel verrassend bleek het verhaal daardoor niet meer te zijn.
Aardig is hoogstens dat tegenwoordig Basken en Bretoenen moeite doen om te bewijzen dat hun schippers ook allang wisten waar Amerika lag, voordat Columbus daar naartoe voer.
Goscinny en Uderzo spelen er in hun verhaal enkel mee dat de Vikingen al weet hadden van land, aan de andere kant van de oceaan.
Asterix en Obelix hebben dan weer geen enkel benul. Waar zij, afgedreven op zee na een herhaald noodweer, op een indianenstam stuiten, denken zij met een Romeins vreemdelingenlegioen te maken te hebben.
En de Romeinen deden inderdaad indertijd aan dit soort van volksverhuizingen — die lieten hun grenzen bewaken door troepen die niet uit de buurt kwamen; opdat deze vooral niet te veel sympathie zouden hebben voor de lokale bevolking.
Ik vond het gehele verhaal helaas nu wat klein. En zelfs van de verwijzingen die ik als jonge lezer niet gezien zal hebben, waren er nu te weinig om me echt te verrassen. Ja, de jonge Viking, met zijn Deense dog, die quote de meest bekende regels uit Hamlet. Dus zal hij een Deense prins zijn geweest.
In de Nederlandse vertaling heet dit personage evenwel Christøffelsen — waar zijn naam in de Franse oerversie Kerøsen luidt. Geen spelerijtje met Hamlet.
Maar een verwijzing als die naar het vrijheidsbeeld herkende ik zelfs als jong lezertje al.
[ is vervolgd ]
A. Uderzo & R. Goscinny, De grote oversteek
48 pagina’s
Oberon, 1976
vertaling van: La Grande Traversée, 1975
[x]opgenomen in het dossier: Asterix
© Boeklog 2005-2019. Alle rechten voorbehouden
3 commentaren
boeklog.info op 10 augustus 2014 @ 12:08:37
De Franse strip leed na WOII lang onder allerlei vormen van censuur — zoals een totaalverbod op alle verwijzingen naar sex. Wat een reden kan zijn dat er zo weinig vrouwen in de verhalen voorkomen — al is de reeks Blake & Mortimer nog erger in dit aspect.
Pas na 1968 zouden stripmakers die status quo ondermijnen; geheel volgens die geest van die tijd.
Dat bedoel ik met ‘kinderstrip’.
Rik Mooren op 10 augustus 2014 @ 17:20:16
Blake en Mortimer hebben inderdaad zwaar te lijden gehad van de censuur. Met name het Gele Teken is hier slachtoffer van geworden.
Oorspronkelijk was het de bedoeling om hier een 100+ pagina verhaal van te maken net als de eerste twee avonturen. Onder druk van de censuur is dit verhaal op dringend verzoek van de hoofd aanzienlijk ingekort.
De bezorgde pedagogen maakte zich vooral zorgen over het aspect hersenspoeling en het ontbreken van een duidelijk onderscheid tussen goed en kwaad. De slechterik Olrik werd het slachtoffer van een andere slechterik Septimus en dit zou de arme jeugd alleen maar in verwarring brengen aldus de pedagogen.
Ook het tijdschrift dat Septimus las bij het treinongeluk kreeg de nodige kritiek omdat er een danseresje stond afgebeeld op de backcover. Jacobs had dus weinig geluk met de vrouwen in de strips.
Ook de valstrik heeft te lijden gehad van stevige censuur. De timing van dit verhaal was wat ongelukkig omdat de Gaulle net bezig was om het volk te overtuigen dat zijn atoombomprogramma een zegen was.
Al deze kritiek heeft er uiteindelijk toe geleid dat Jacobs van het halssnoer een simpel recht toe recht verhaal heeft gemaakt om van het gezeur af te zijn.
RSS feeds
Rik Mooren op 10 augustus 2014 @ 10:39:00
Of Asterix tot deel 16 allereerst een kinderstrip was?
Ik waag dit te betwijfelen.
De strategie van de uitgever was in ieder geval anders. Na het succes van de Britten werd in 1967 ” de Noormannen” in een oplage van 1,2 miljoen exemplaren uitgezet.
De uitgever mikte hiermee op een veel grotere doelgroep dan alleen de jeugd en kreeg gelijk; De Noormannen waren in 2 dagen volledig uitverkocht…